2021-09-30 20:44:33
Жаңалық эфирін жүргізген тәжірибем көп емес, дикциям да келіспеген, дегенмен:
• "Жаңалық мәтінін кәдімгі хабар жеткізгендей, күнделікті әңгіме айтқандай оқыған дұрыс" деген кезде соның өзі жаңалық оқудың арнайы мәнері екенін ескеру керек;
• Сөйлер алдында алған тынысыңыздың әсерінен сөйлемнің аяғында арыныңыз басылмай жатса, дер кезінде тежеліп, келесі сөйлемге жылдам көше алмасаңыз, сөйлемнің аяғында екпініңіз созылып, ыңыранып кете берсе, дикцияңыз нашар деген емес, сізде ол мүлдем жоқ деген сөз;
• Барлық сөйлем бір ой екпінімен оқыла бермейді (әдетте әлдекімдер барлық сөйлемінің орта тұсында ғана екпін түсіре, дауысы құбыла кідіріп, ары қарай кетеді). Ондай болса, сіз жай ғана мәтін оқып отырсыз. Күнделікті өмірде, шын әңгімеңізде ой екпіні кемінде үш сөйлем сайын өзгеруі мүмкін;
• "Болады", "келеді" деген сияқты етістіктер ауызекіңізде "болад", "келед" деп айтылады, сол себепті оларды солай оқыған — орфоэпияның да, дикцияның да нормасы, соңғы дауысты дыбыс екі дауыссызды қатар келтірмей-ақ, білінбей түсіп қалады, ал сөйлемнің аяғындағы "болды", "келді" дегендеріңізді "болд", "келд" деп оқысаңыз, дауыссыздарды "бекер қинап", жағымсыз естіледі;
• Тәжірибелі дикторлар мен сахна тілінің мамандары бірден байқайтын нәрсе: бірқатар сөзде е дыбысын өте жіңішке айтсаңыз, дикция бұзылады. "ЕліміздЬе", "қыркүйектЬе" емес, "жіңішкелік белгісінсіз" оқу керек. Оқығаныңызды тыңдаңыз;
• Мәтін оқитындар дауысты кеуде, ауыз, мұрын және маңдай тұсына көтеруіне қарай ерекшеленеді. Кеуде мен ауыз деңгейінде дауыстау — норма, маңдай тұсынан ышқынған жаман.
84 viewsedited 17:44