Digital Rights & Freedoms Landscape (drfl.kz)

2021-10-31 15:35:49 ​​ Ситуация с интернетом в Казахстане становится все более разочаровывающей: в историю внесудебных ограничений добавились два новых основания, а также блокировки по основанию «вредной информации для детей» входят в топ-3 популярных оснований за период январь-сентябрь текущего года.

Министерство информации и общественного развития (МИОР) продолжает практику ограничения контента для казахстанских пользователей. Ограничения в основном всё так же происходят внесудебно. Так, согласно ответам МИОР от 19.08.2021 и 13.10.2021, за период с 1 января по 31 сентября 2021 года сложилась следующая статистика.

- Пропаганда терроризма и экстремизма - 3873
- Распространение порнографии - 3198
- Распространение информации, наносящей вред ребенку - 2345
- Деятельность интернет-казино - 1937
- Пропаганда наркотических средств, ПАВ, их аналогов и прекурсоров - 358
- Распространение заведомо ложной информации - 241
- Другие правонарушения - 179

Если смотреть на статистику судебных решений в разбивке по месяцам, предоставленной МИОР, можно увидеть, что ограничения имели место с января по июль, тогда как в августе и сентябре судами контент не ограничивался. В целом ограничения налагаются в основном внесудебно уполномоченным органом МИОР — порядка 99,67% всего ограниченного контента в Казахстане в 2021 году, тогда как судебными решениями ограничено всего 0,33%.

В историю внесудебных ограничений с 2014 года добавились такие новые основания как:
1. распространение информации, оскорбляющей честь и достоинство другого лица;
2. нарушение норм Закона «О лотереях и лотерейной деятельности».

Что сейчас с интернетом в Казахстане читайте подробнее на сайте drfl.kz в статье "Какой контент ограничивается в Казахстане в 2021 году?": https://drfl.kz/ru/ogranichenie-kontenta-v-kazakhstane-2021/ Ашу / Түсініктеме

2021-10-29 15:36:04 ​​Онлайн пікір білдіру бостандығы
Онлайн сөз бостандығы деген не, интернет-басылымдар мен БАҚ-тың айырмашылығы неде, интернет-ресурс дегеніміз не және медиазаң призмасынан Интернетке қатысты жағдай қандай? Онлайн пікір білдіру бостандығы - еркін Интернеттің негіздерінің бірі. Онлайн-саладағы адам құқықтары офлайндағы адам құқықтары сияқты қорғауды пайдаланады.Алайда, бұл құқықтың әмбебап сипатына қарамастан, әртүрлі елдерде біз реттеудің әртүрлі тәсілдерін көреміз. Ұлттық заңнама мен практиканы осы саладағы халықаралық стандарттармен салыстыра отырып, проблемалық нүктелерді және жағдайды жақсартудың ықтимал қадамдарын анықтауға болады.
Онлайн пікір білдіру еркіндігінің халықаралық стандарттары

Сөз бостандығы демократиялық құқықтар мен бостандықтардың маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. 1946 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының алғашқы отырысында Адам құқықтары жөніндегі негізгі халықаралық келісімдер мен уағдаласуға қол қойылғанға дейін № 59 Қарар қабылданды, онда: «Ақпарат бостандығы-бұл адамның негізгі құқығы және Біріккен Ұлттар Ұйымының юрисдикциясындағы барлық бостандықтардың өлшемі» деп белгіленген болатын.
Қазақстан құқық нормалары
Интернет баламалы пікір білдіруге болатын Қазақстандағы жалғыз алаң болып қалуда, бірақ бұл алаң барған сайын қауіп-қатерге ұшырауда.Интернеттегі сөз бостандығын осылай басу 2009 жылы қабылданған дәстүрлі баспа және хабар тарату БАҚ-ына жауап беретін сол органдардың бақылауына желідегі мазмұнды беру туралы заңның тікелей нәтижесі болып табылады. «Бұқаралық ақпарат құралдары» ұғымы кеңейтілді, оған интернет-ресурстар да жатқызылды. Қазақстан Республикасының «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Заңында мынадай анықтама беріледі: Бұқаралық ақпарат құралы - мерзімді баспасөз басылымы, теле -, радиоарна, киноқұжаттама, дыбыс-бейне жазбасы және интернет-ресурстарды қоса алғанда, бұқаралық ақпаратты мерзімді немесе үздіксіз бұқаралық таратудың өзге де нысаны.
2020 жылғы сәуірде Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі "ақпарат саласын дамытудың 2020-2022 жылдарға арналған ұлттық жоспарын"бекітті. Жоспардың бір тармағы блогерлердің құқықтық мәртебесін анықтауға арналған.

2015 жылы қазақстандық заңнамада «желілік басылым» ұғымы пайда болды. Қазақстандағы Интернет-сайттар, егер ол БАҚ танылса да, желілік басылым ретінде есепке тұра алады. Бұл мәртебенің артықшылығы, әдеттегі сайтты сот шешімінсіз бұғаттауға болады және желілік басылымға кіруді шектеу үшін сот шешімі қажет. Бұл ретте, егер мемлекеттік бақылау қорытындылары бойынша желілік басылымның меншік иесінің ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымы Қазақстан Республикасынан тыс жерде екені анықталған жағдайда, желілік басылымды есепке қою туралы куәліктің күші жойылды деп танылады.
Ақпаратпен толығырақ report2020.drfl.kz сайтында таныса аласыз. Ашу / Түсініктеме

2021-10-28 14:55:40 ​​Свобода выражения мнений онлайн

Что такое свобода выражения мнений онлайн, какие есть отличия между сетевыми изданиями и СМИ, что такое интернет-ресурс и каковая ситуация с Интернетом с призмы медиаправа?

Свобода выражения мнения – одна из основ свободного Интернета. Права человека в онлайн-сфере пользуются такой же защитой, что и права человека в офлайн. Несмотря на универсальный характер этого права, в разных странах мы видим разные подходы к регулированию. Сравнивая казахстанское законодательство и практику с международными стандартами в этой сфере, можно определить проблемные точки и возможные шаги по улучшению ситуации.

Международные стандарты свободы выражения мнения онлайн

Свобода выражения является важнейшей составляющей демократических прав и свобод. На первом заседании Генеральной Ассамблеи ООН в 1946 году, прежде чем были подписаны основные международные соглашения и договоренности по правам человека, была принята Резолюция № 59 (1), в которой отмечалось: «Свобода информации является основополагающим правом человека и критерием всех свобод, которые находятся под юрисдикцией Организации Объединенных Наций».

Нормы казахстанского права

Интернет остается практически единственной площадкой в Казахстане, где можно выразить альтернативное мнение, но и эта площадка все больше подвергается угрозам. Такое подавление свободы слова в сети является непосредственным результатом принятого в 2009 году закона о передаче контента в сети под контроль тех же органов, которые отвечают за традиционные СМИ. Было расширено понятие «средства массовой информации», к которым отнесли также интернет-ресурсы. Законом «О средствах массовой информации» дается следующее определение «СМИ – это периодическое печатное издание, теле-, радиоканал, кинодокументалистика, аудиовизуальная запись и иная форма периодического или непрерывного публичного распространения массовой информации, включая интернет-ресурсы».

Одним из недавних инициатив со стороны государства является приравнивание блогеров к журналистам. В апреле 2020 года Министерство информации и общественного развития утвердило «Национальный план развития сферы информации на 2020-2022 годы». Один из пунктов плана посвящен определению правового статуса блогеров.

В 2015 году в казахстанском законодательстве появилось понятие «сетевое издание». Сайты в Казахстане, даже если они и признаны СМИ, могут встать на учет как сетевое издание. Преимущество такого статуса в том, что обычный сайт можно заблокировать без решения суда, а чтобы ограничить доступ к сетевому изданию необходимо решение суда. При этом свидетельство о постановке на учет сетевого издания признается утратившим силу в случае, если по итогам государственного контроля выявлено, что информационно-коммуникационная инфраструктура собственника сетевого издания находится за пределами страны.

Ознакомиться с более подробной информацией вы можете на сайте: report2020.drfl.kz Ашу / Түсініктеме

2021-10-26 15:52:04 ​​Данила Бектұрғанов, "Электрондық қатысу" бойынша сарапшы, Қазақстандағы онлайн-петициялар туралы: осы жылы қандай өзгеріс бар.

Спойлер: осы тақырып бойынша жаңа заң жобасы шала болып табылады және көптеген сұрақтар туғызуда. Сонымен қатар, заң жобасына цифрлы критерий бойынша талаптарды енгізу, өткір тақырыптар бойынша өтініштерді қарауға кедергі келтіретін сүзгі болуы мүмкін.

Бір жыл бұрын, 1 қыркүйекте Қазақстан халқына дәстүрлі жолдауында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев азаматтардың реформалар мен ұсыныстарға бастамашылық етуі үшін онлайн-петиция институтын құру қажеттігі туралы мәлімдеді. Үкіметке азаматтық қоғаммен өзара іс-қимыл жасай отырып, нормативтік-құқықтық базаны әзірлеуге және осы бастамаға қатысты барлық техникалық мәселелерді шешуге нұсқау берілді.

2021 жылғы 1 шілдеде eGov порталында eOtinish сервисі— азаматтардың өтініштерін қабылдау мен өңдеудің бірыңғай платформасы жұмысын бастады. Әзірше платформа жеке тұлғалардың өтініштерімен ғана жұмыс істейді (өтінішті жіберу үшін ЭЦҚ қол қою қажет) және петицияны қолдауға мүмкіндік бермейді, алайда бұл функционал тиісті заңнама қабылданғаннан кейін қосылуы мүмкін. Осы заңнаманың жобасын талдау осы материалда ұсынылады.

Өтініш туралы заңнама: ол не ұсынады?

Өткен жылы глоссарийдегі петицияға анықтама беретін, сондай-ақ петицияларды беру және қарау тетігін сипаттайтын Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексіне (ҚР ӘПК) түзетулерді қалыптастыру бойынша жұмыс жүргізілді.

«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қоғамдық бақылау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңының жобасы әзірленді, ол eGov сайтының «Ашық НҚА» порталында орналастырылған. Заң жобасының 1-бабында петицияларды айқындауға, оларды беру тәртібіне, петицияларға қойылатын талаптарға, оларды қарау тәртібі мен мерзімдеріне және петицияларды қарау нәтижелері бойынша қабылданатын шешімдер түрлеріне қатысты ҚР ӘҚБтҚ-не түзетулер жобалары көрсетілген. Петиция тақырыбы бола алмайтын мәселелер, сондай-ақ петицияға қосылу тәсілдері мен мерзімдері бөлек көрсетілген.

Сонымен қатар, өтінішті Интернет-ресурста жариялау үшін ол келесі шарттарға сәйкес келуі керек:
- өтініш берген күннен бастап 20 жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының кемінде 150 азаматын петицияға қосу;
- петицияның қазіргі Кодекстің 90-3, 90-4-баптарында белгіленген талаптарға сәйкестігі;
- өтініш беру кезінде интернет-ресурста сол тақырып туралы петицияның болмауы.


Толығырақ оқыңыз:http://drfl.kz/kk/kazakstandagy-onlain-petitsiialar/ Ашу / Түсініктеме

2021-10-25 15:35:36 ​​Данила Бектурганов, эксперт по "Электронному участию", об онлайн-петициях в Казахстане: что изменилось за этот год.

Спойлер: новый законопроект по данной теме является сырым и вызывает много вопросов. Кроме того, введение в законопроект требований по количественному критерию может стать фильтром, который будет препятствовать рассмотрению петиций на острые темы.

Год назад, 1 сентября, в своём традиционном послании народу Казахстана президент Касым-Жомарт Токаев заявил о необходимости создания института онлайн-петиций для инициирования гражданами реформ и предложений. Было дано указание правительству во взаимодействии с гражданским обществом разработать нормативно-правовую базу и решить все технические вопросы, касающиеся этой инициативы.

1 июля 2021 года на портале eGov начал работу сервис eOtinish — единая платформа приёма и обработки обращений граждан. Пока платформа работает только с обращениями физических лиц (для отправки обращения необходимо подписывать ЭЦП) и не позволяет поддерживать петиции, однако этот функционал может быть добавлен после принятия соответствующего законодательства.

Законодательство о петициях: что оно предлагает?

За прошедший год была проведена работа по формированию поправок в Административный процедурно-процессуальный кодекс Республики Казахстан (АППК РК), которые дали бы определение петиции в глоссарии, а также описывали бы механизм подачи и рассмотрения петиций.

Был разработан проект Закона РК «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам общественного контроля», который размещён на портале «Открытые НПА» сайта eGov. В статье 1 законопроекта указаны проекты поправок в АППК РК, касающиеся определения петиций, порядка их подачи, требований к петициям, порядка и сроков их рассмотрения и видов решений, которые принимаются по результатам рассмотрения петиций.

Кроме того, для размещения петиции на интернет-ресурсе в публичном доступе она должна соответствовать следующим условиям:
- присоединение к петиции не менее 150 граждан Республики Казахстан в течение 20 рабочих дней с даты подачи;
- соответствие петиции требованиям, установленным статьями 90-3, 90-4 настоящего Кодекса;
- отсутствие петиции о том же предмете на интернет-ресурсе на момент подачи петиции.

Читайте подробнее: https://drfl.kz/ru/onlain-petitsii-v-kazakhstane/

#ЭкспертныйКомментарий
#ЭлектронноеУчастие Ашу / Түсініктеме

2021-10-25 15:35:36 Данила Бектурганов, эксперт по "Электронному участию", об онлайн-петициях в Казахстане: что изменилось за этот год.

Спойлер: новый законопроект по данной теме является сырым и вызывает много вопросов. Кроме того, введение в законопроект требований по количественному критерию может стать фильтром, который будет препятствовать рассмотрению петиций на острые темы.

Год назад, 1 сентября, в своём традиционном послании народу Казахстана президент Касым-Жомарт Токаев заявил о необходимости создания института онлайн-петиций для инициирования гражданами реформ и предложений. Было дано указание правительству во взаимодействии с гражданским обществом разработать нормативно-правовую базу и решить все технические вопросы, касающиеся этой инициативы.

1 июля 2021 года на портале eGov начал работу сервис eOtinish — единая платформа приёма и обработки обращений граждан. Пока платформа работает только с обращениями физических лиц (для отправки обращения необходимо подписывать ЭЦП) и не позволяет поддерживать петиции, однако этот функционал может быть добавлен после принятия соответствующего законодательства.

Законодательство о петициях: что оно предлагает?

За прошедший год была проведена работа по формированию поправок в Административный процедурно-процессуальный кодекс Республики Казахстан (АППК РК), которые дали бы определение петиции в глоссарии, а также описывали бы механизм подачи и рассмотрения петиций.

Был разработан проект Закона РК «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам общественного контроля», который размещён на портале «Открытые НПА» сайта eGov. В статье 1 законопроекта указаны проекты поправок в АППК РК, касающиеся определения петиций, порядка их подачи, требований к петициям, порядка и сроков их рассмотрения и видов решений, которые принимаются по результатам рассмотрения петиций.

Кроме того, для размещения петиции на интернет-ресурсе в публичном доступе она должна соответствовать следующим условиям:
- присоединение к петиции не менее 150 граждан Республики Казахстан в течение 20 рабочих дней с даты подачи;
- соответствие петиции требованиям, установленным статьями 90-3, 90-4 настоящего Кодекса;
- отсутствие петиции о том же предмете на интернет-ресурсе на момент подачи петиции.

Читайте подробнее: https://drfl.kz/ru/onlain-petitsii-v-kazakhstane/ Ашу / Түсініктеме

2021-10-23 13:34:20 Цифрлы құпиялылық.
⠀
Төменде «цифрлы құпиялылық» бөлімі бойынша ұсыныстар берілген:
⠀
«Дербес деректер және оларды қорғау туралы» Заңның 20-бабы дербес деректердің қорғалуға жататынын және оның кепілі мемлекет болып табылатынын көрсетеді. Дербес деректерді қорғау саласындағы уәкілетті органды құру-осы жолдағы алғашқы қадам.
⠀
Дербес деректерді қорғау мәселелерімен айналысатын арнайы органның болуына қарамастан, барлық мемлекеттік органдар деректерді жинау, өңдеу, сақтау және жою бойынша әзірленген техникалық, этикалық және құқықтық параметрлерге сәйкес келуге тиіс.
⠀
Дербес деректерді қорғау жөніндегі тәуелсіз және дербес органды құру мүмкін болмаған жағдайда, қысқа мерзімді перспективада азаматтық қоғам, бизнес-қоғамдастық өкілдерінен, заңгерлерден, зерттеушілерден және құқық қорғаушылардан тұратын қоғамдық бақылау тетігін іске қосу қисынды болып көрінеді.
⠀
Сонымен, технологиялық және құқықтық шаралармен қатар, жеке деректерді білім беру компонентінсіз қорғау мүмкін емес. Цифрлы құқықтар мен жеке деректерді қорғауға назар аудару цифрлы мәдениетті тезірек дамытуға мүмкіндік береді, ал кибергигиена әркімнің күнделікті өмірінің ажырамас бөлігі болуы тиіс.
⠀
Жасанды интеллект технологиясын, бет-әлпетті тану жүйесін және басқа да технологиялық шешімдерді енгізу жөніндегі бастамалар дербес деректерді ұсынумен, жинаумен, талдаумен және сақтаумен байланысты тәуекелдерді ескеруі тиіс. Мұндай процестердің ашықтығы әлеуетті осалдықтарды барынша азайтуға, дағдарыстық жағдайларға барабар ден қоюға және қазақстандық жүйенің кибер тұрақтылығын күшейтуге мүмкіндік береді. Ашу / Түсініктеме

2021-10-23 13:33:38 Ашу / Түсініктеме

2021-10-22 17:24:17 Цифровая приватность.
⠀
Ниже приведены рекомендации по разделу "Цифровая приватность":
⠀
Статья 20 Закона "О персональных данных и их защите" говорит о том, что персональные данные подлежат защите, и ее гарантом выступает государство. Создание уполномоченного органа в сфере защиты персональных данных – первый шаг на этом пути.
⠀
Несмотря на наличие специального органа, который будет заниматься вопросами защиты персональных данных, все государственные органы без исключения должны соответствовать выработанным техническим, этическим и юридическим параметрам по сбору, обработке, хранению и уничтожению данных.
⠀
В условиях невозможности создания независимого и самостоятельного органа по защите персональных данных представляется логичным в краткосрочной перспективе запустить механизм общественного контроля, состоящего из представителей гражданского общества, бизнес-сообщества, юристов, исследователей и правозащитников.
⠀
Наконец, наряду с технологическими и юридическими мерами защитить персональные данные невозможно без образовательного компонента. Фокус на цифровые права и защиту персональных данных позволит гораздо быстрее развивать цифровую культуру, а кибергигиена должна стать неотъемлемой частью повседневной жизни каждого.
⠀
Инициативы по внедрению технологии искусственного интеллекта, системы распознавания лиц и других технологических решений должны учитывать риски, связанные с предоставлением, сбором, анализом и хранением персональных данных. Прозрачность таких процессов позволит заметно минимизировать потенциальные уязвимости, адекватно реагировать на кризисные ситуации и усиливать киберустойчивость казахстанской системы. Ашу / Түсініктеме

2021-10-22 17:23:56 Ашу / Түсініктеме