Digital Rights & Freedoms Landscape (drfl.kz)

2021-11-11 16:07:08 ​​ В чём «эксклюзивность» соглашения Казахстана с Facebook, и как это повлияет на свободу интернета?

1 ноября Министерство информации и общественного развития опубликовало на своем сайте совместное заявление с Facebook, в котором сообщается, что стороны пришли к соглашению о тесном сотрудничестве по вопросам противодействия вредоносному контенту с акцентом на защиту прав детей в интернете.

Согласно заявлению, Facebook предоставил казахстанскому госоргану «прямой эксклюзивный» доступ к внутренней «Системе уведомления о контенте», который должен позволить МИОР оперативно сообщать о материалах, содержащих нарушения как глобальной контентной политики Facebook, так и национального законодательства Республики Казахстан.

Тем не менее, не совсем понятно о каком «эксклюзивном» доступе говорит Министерство. Как уже отмечалось ранее, доступ в CRS для Казахстана будет таким же, как и для других стран. МИОР не может удалять контент в Facebook самостоятельно, а лишь может направлять жалобы для оперативного рассмотрения.

Сегодня мы разберемся, как взаимодействие МИОР и Meta может повлиять на контент и права человека?

Беспорядочные блокировки

В силу того, что наше законодательство содержит в себе весьма неконкретизированные правонарушения как «пропаганда терроризма и экстремизма», «распространение порнографических материалов», «распространение вредной информации для детей» и т.д., то практически любой контент в интернете можно подвести под эти правонарушения. Вспоминаем случаи блокировки сайта брестского завода по производству мороженого в Беларуси из-за порнографии или блокировка игрового сайта PlayGround из-за статьи про DLC Diamond Casino & Resort к игре GTA V по основанию незаконной деятельности интернет-казино. Будет ли Meta рассматривать и принимать положительные решения покажет время.

Кто отвечает за безопасность детей в сети?

Ограничение контента по основанию «распространение информации, причиняющей вред здоровью и развитию ребёнка» крайне негативно влияет на интернет-пространство в Казахстане. В нашей недавней публикации сообщалось, что данное правонарушение входит в топ-3 популярных причин для ограничения контента в сети. Так, с января по сентябрь 2021 года по данному основанию ограничено 2345 материалов или 19,33% от общего числа всех запрещенных материалов. Учитывая, что в совместном заявлении МИОР и Facebook говорится о тесном сотрудничестве с акцентом на защиту прав детей в интернете, то можно ожидать большое количество ограничений контента в соцсети.

Что с запрещёнными публикациями и аккаунтами?

В реестре запрещенных сайтов содержатся также публикации в Facebook и Instagram. Помимо ссылок к запрещенной в Казахстане организации «ДВК» и личного аккаунта ее руководителя, в реестре содержатся ссылки на посты отдельных казахстанцев, как, например, публикация воспоминаний о журнале «ADAM» пользователя Ayan Sharipbayev, личный аккаунт жены экс-акима города Алматы Лейлы Храпуновой, инстаграм-блог пользователя @zta_kz, религиозный блог пользователя @islamtoday. Как поступит МИОР в данном случае? Будет ли оно, пользуясь возможностью, направлять запросы в Meta об удалении этих ссылок, и как на это отреагирует Meta?

Учитывая предыдущий пункт, как действия МИОР будут соотноситься с нормами сообщества Facebook, которые устанавливают свободу слова и свободу самовыражения? Facebook сообщает: «Цель Норм сообщества в том, чтобы создать платформу для свободного высказывания мнений. Компания Facebook хочет дать пользователям возможность свободно высказываться о важных для них проблемах, даже если некоторые люди не соглашаются с какими-либо мнениями или считают их спорными».

Подводя итоги

Meta, возможно, и будет ограничивать контент по запросу Казахстана, однако полагаться в основном будет на свои правила и нормы. Возможно, не все запросы Казахстана будут удовлетворяться компанией.

Читайте полную статью по ссылке: https://drfl.kz/ru/soghlashenie-kazakhstana-s-facebook/ Ашу / Түсініктеме

2021-11-10 18:37:18 ​​​​2021 жылғы 5 қазанда Қазақстан Республикасы Әскери сотының қылмыстық істер жөніндегі сот алқасы «Мемлекеттік қорғаныс тапсырыс ісі» деп аталатын қылмыстық сот ісін жүргізудің қыр-сыры туралы жазған журналист Татьяна Ковалеваға қатысты жеке қаулы шығарды. Алқаның пікірінше, журналист өзінің интернет-ресурстарда жарияланған материалдарымен тараптардың бірінің, бұл жағдайда-айыпталушы тараптардың ұстанымының дұрыстығы туралы қоғамдық пікір қалыптастырды.
⠀
Алқа өзінің жеке қаулысында «Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі Ақпарат комитетінің төрағасын Т. Ковалеваның кәсіби қызметті жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын, бұқаралық ақпарат құралдары қызметінің қағидаттарын өрескел және бірнеше рет бұзғанына назар аударуды» сұрайды.
⠀
Бір таңқаларлық жайт — елде шыныменде бар және біз көріп отырғанымыздай, соттар ҚР Жоғарғы Сотының 1998 жылғы 14 мамырдағы № 1 Нормативтік «Қазақстан Республикасында сот билігі туралы заңнаманы қолданудың кейбір мәселелері туралы» атты қаулысын сәтті қолдануда. Осы қаулының 8-тармағы, бір жағынан, жариялылық қағидатын негізге ала отырып, журналистердің сот процестеріне қатысу құқықтарын бекітеді және екінші жағынан «сот процесінің нәтижелерін алдын ала шешу» деп аталатын жауапкершілік көздейді.
⠀
Қаулыға сәйкес сот процесінің нәтижелерін алдын-ала шешу дегеніміз: «...тікелей немесе жанама түрде сот процесі тараптарының бірінің ұстанымының дұрыстығы туралы және алдағы сот шешімінің заңдылығы мен әділдігі туралы қоғамдық пікір қалыптастыруға бағытталған бұқаралық ақпарат құралдарының хабарламалары...».
Қосымша ретінде «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Заңның 25-бабының 1-тармағы бұқаралық ақпарат құралдарының сотқа ықпал еткені үшін жауапкершілікті белгілейді.
⠀
Бұл ретте БАҚ тарапынан сот процесінің нәтижелерін алдын ала шешу арқылы сотқа ықпал ету дәрежесін сот нақты жазылған процестік рәсім болмаған кезде дербес белгілейді. Сот мәні бойынша қандай да бір сот актісінің нәтижелерін «алдын ала шешу» туралы өз пікірін тиісінше уәждеу міндетінен босатылған.
Алайда, сот ісін жүргізудің жариялылығының қағидаты азаматтың конституциялық құқығы (ҚР Конституциясының 14-бабы) және адамның ажырамас құқығы (Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің 14-бабы) ретінде әділ сот талқылауының негізгі элементі болып табылатынын ұмытпаған жөн.
Сонымен қатар, БАҚ-тың, атап айтқанда, сот журналистикасының жұмысы сот органдарының қызметі туралы қоғамдық қызығушылық тудыратын, ақпарат көзі болып табылады.
⠀
Сот журналистерінің конституциялық және іс жүргізу нормалары мен халықаралық құқық тұрғысынан өте «сенімсіз» негіздер бойынша жұмысын шектеу, судьялар корпусының беделіне де, сот төрелігінің сапасына да жақсы әсер етпейді.
Ұсынымдар

Осы бапта сипатталған жағдайды негізге ала отырып, ҚР Жоғарғы Сотына 1998 жылғы 14 мамырдағы № 1 нормативтік қаулының 8-тармағын осылайша толықтыруды ұсынамыз:
- теориялық тұрғыдан БАҚ сот органдарына ықпал етуі мүмкін істердің санаттарын көрсету;
-«сотқа ықпал ету» ұғымын нақты тұжырымдау және ұқсас «ықпал ету» дәрежесін көрсету;
- БАҚ-тың қандай да бір материалын сот ісін жүргізудің негізгі қағидаттарына сүйене отырып, «ықпал ету» тұрғысынан қараудың процестік рәсімін көздеу.
⠀
Толық материал:
http://drfl.kz/kk/askeri_sottan_tusken_tsenzura/ Ашу / Түсініктеме

2021-11-09 15:17:58 ​​5 октября 2021 года Судебная коллегия по уголовным делам Военного суда РК вынесла частное постановление в отношении журналистки Татьяны Ковалёвой, писавшей о перипетиях уголовного судопроизводства по так называемому «Делу гособоронзаказа». По мнению коллегии, своими материалами журналистка формировала общественное мнение о правоте позиции одной из сторон, в данном случае — стороны обвиняемых лиц.
⠀
Коллегия в своём частном постановлении просит «обратить внимание Председателя Комитета информации Министерства информации и общественного развития Республики Казахстан на грубые и неоднократные нарушения требований законодательства Республики Казахстан, принципов деятельности средств массовой информации Ковалевой Т. при осуществлении профессиональной деятельности».
⠀
Удивительно, но факт — в стране существует, и как мы видим, судами успешно применяется Нормативное постановление Верховного Суда РК от 14 мая 1998 года № 1 «О некоторых вопросах применения законодательства о судебной власти в Республике Казахстан». Пункт 8 данного постановления с одной стороны закрепляет права журналистов на участие в судебных процессах, исходя из принципа гласности, и предусматривает ответственность за так называемое «предрешение результатов судебного процесса» с другой стороны.
⠀
Под предрешением результатов судебного процесса, согласно постановлению, подразумевается: «…сообщения средств массовой информации, которые прямо или косвенно направлены на создание общественного мнения о правоте позиции одной из сторон судебного процесса и о законности и справедливости предстоящего судебного постановления…».
⠀
В дополнение пункт 1 статьи 25 Закона «О средствах массовой информации» устанавливает ответственность за воздействие средствами массовой информации на суд.
⠀
При этом степень воздействия на суд через предрешение результатов судебного процесса со стороны СМИ судом устанавливается самостоятельно, в отсутствии чётко прописанной процессуальной процедуры. Суд по существу освобождён от обязанности должным образом мотивировать своё мнение о «предрешенности» результатов того или иного судебного акта.
⠀
Однако важно не забывать, что принцип гласности судебного производства является ключевым элементом справедливого судебного разбирательства как конституционного права гражданина и неотъемлемого права человека.
Более того, работа СМИ в целом, и судебной журналистики в частности, является источником информации о деятельности судебных органов и представляет общественный интерес.
⠀
Ограничение работы судебных журналистов по весьма «шатким», с точки зрения конституционных и процессуальных норм и международного права, основаниям не лучшим образом отразится как на репутации судейского корпуса, так и на качестве отправления правосудия.
⠀
Рекомендации
⠀
Исходя из ситуации, описанной в этой статье, мы предлагаем Верховному Суду РК дополнить пункт 8 Нормативного постановления от 14 мая 1998 года № 1 следующим:
⠀
- указать категории дел при рассмотрении которых теоретически СМИ могут воздействовать на судебные органы;
- чётко сформулировать понятие «воздействие на суд» и указать степени подобного «воздействия»;
- предусмотреть процессуальную процедуру рассмотрения того или иного материала СМИ на предмет «воздействия» исходя из основных принципов судопроизводства.
⠀
Ссылка на весь материал: https://drfl.kz/ru/chastnoe-vs-chestnoe-postanovlenie/ Ашу / Түсініктеме

2021-11-08 15:22:31 ​​Шенеуніктер журналистермен дұрыс сөйлесуді ұмытты
⠀
Қыркүйек айының соңында қазақстандық журналистер ақпаратқа қол жеткізу бөлігінде олардың кәсіби құқықтарының бұзылуына алаңдаушылық білдірген өтініш жариялады. Карантин шараларының жеңілдегеніне қарамастан, БАҚ қызметкерлеріне Үкімет пен Парламентке кіру әлі де шектеулі болды. Бірнеше күн ішінде ел президентіне, бас прокурорға және премьер-министрге жолданған үндеу 400-ге жуық қол жинады. Жиналыстарға қол жетімділік ашылды, алайда журналистер Үкімет мүшелері баспасөзбен дұрыс сөйлесуді ұмытты деп мәлімдейді.
⠀
27 қыркүйектен бастап елде жаппай іс — шаралар өткізуге рұқсат етілді, бұл іс жүзінде карантиндік жағдайдың едәуір жақсарғанын білдіреді, бірақ журналистер мен БАҚ қызметкерлері үшін ештеңе өзгерген жоқ-Парламент пен Үкімет жабық болды. Сонымен қатар, онлайн конференциялар Zoom режимінен басқа форматқа ауыстырылды, онда журналистердің сұрақтар қоюға мүмкіндігі болмады.
Үндеуден кейін, екі апта өткен соң жағдай жақсы жаққа өзгерді. 14 қазанда Бас санитарлық дәрігер «Ashyq» қосымшасында «жасыл» мәртебесі бар БАҚ қызметкерлеріне орталық мемлекеттік органдардың ғимараттарына еркін кіруге рұқсат берілді. Сондай-ақ, журналистерге енді Парламент Мәжілісі мен Сенатының ғимараттарына баруға болады.
Ақпарат және қоғамдық даму вице-министрі Кемелбек Ойшыбаев «Құқықтық медиа-орталық» ҚҚ сауалына берген ресми жауабында атап өткендей, журналистердің Қазақстан Республикасы Үкіметінің ғимаратына кіруіне де рұқсат етілген:
⠀
Алайда, Үкімет мәжілістерді бұрынғы онлайн-режимде өткізілуін жалғастыратындықтан, барлық министрлер мәжіліске өз министрліктерінің ғимараттарынан бейнеконференцбайланыс арқылы онлайн қосылады. Осы факторды ескере отырып, мәжілісті өткізу нысаны өзгергенге дейін журналистер Қазақстан Республикасы Үкіметі отырысының мәселелерін онлайн трансляция арқылы бақылай отырып, жария ете алады.
Болып жатқан оқиғаға журналистердің мұндай оптимистік көзқарасы жоқ. Vlast.kz тілшісі Тамара Ваальдің айтуынша, министрлер кабинетінің мүшелері баспасөз өкілдерімен кездесуге дайын болмаған: «Олар бізді көргенде аң-таң болып, камераларға түсіп қалмау үшін тезірек қашуға тырысты. Ешкім оларға сұрақ қоя алмайтындай жылдамдықпен қашып кетті. Олар бізбен дұрыс сөйлесу әдебін жоғалтқаны анық, журналистермен қарым-қатынас жасауды қайта үйренуі керек. Және бұл олар үшін стресс. Үкіметтің мәжілістеріне келетін болсақ, әзірге ол жаққа баруға еш негіз көріп тұрған жоқпыз, өйткені барлық министрлер бейнебайланыс арқылы қосылады».
⠀
Осылайша, журналистердің белсенді іс-қимылдары мен олардың Үкіметпен қарым-қатынасы мемлекеттік органдарға қолжетімділіктің ашылуына ықпал еткенін атап өтуге болады. Бұл БАҚ пен медиа сарапшылардың өсіп келе жатқан адвокаттық әлеуетін көрсетеді. Сонымен қатар, депутаттар онлайн жұмыс істеуге дағдыланып, өнімді қарым-қатынасқа дайын емес екені білінді. Бұл Парламенттің имиджі мен беделіне әсер етуі мүмкін, өйткені тікелей эфирде сөйлесуге мүмкіндік берілгені
не қарамастан, депутаттар журналистер мен БАҚ қызметкерлерінен аулақ болуға тырысады.
⠀
Бұл жағдай ақпаратқа қол жеткізу жағдайын нашарлатып, журналистердің кәсіби қызметін жүзеге асыруға айтарлықтай кедергі келтіруі мүмкін.
⠀
Толық ақпаратпен сілтеме бойынша өтіп, таныса аласыз:
https://drfl.kz/kk/sheneunikter-zhurnalistermen-durys-soilesudi-umytty/ Ашу / Түсініктеме

2021-11-07 15:17:34 ​​Чиновники разучились общаться с журналистами

В конце сентября казахстанские журналисты опубликовали заявление, в котором выразили озабоченность нарушением их профессиональных прав в части получения доступа к информации. Несмотря на послабление карантинных мер, работникам СМИ всё ещё был ограничен вход в Правительство и Парламент. За несколько дней обращение, адресованное президенту страны, генеральному прокурору и премьер-министру, собрало около 400 подписей. Доступ на заседания был открыт, однако журналисты утверждают, что члены Правительства разучились коммуницировать с прессой.

С 27 сентября в стране разрешили проведение массовых мероприятий, что фактически означает значительное улучшение карантинной ситуации, однако для журналистов и сотрудников СМИ ничего не изменилось — Парламент и Правительство были закрыты. Кроме того, онлайн конференции были переведены из режима Zoom в другой формат, где у журналистов не было возможности задавать вопросы.

Уже через две недели после обращения ситуация изменилась к лучшему. 14 октября главный санврач разрешил свободный вход в здания центральных госорганов работникам СМИ, имеющих «зелёный» статус в приложении «Ashyq». Также журналистам теперь можно посещать здания Мажилиса и Сената Парламента.

Как отметил вице-министр информации и общественного развития Кемелбек Ойшыбаев в официальном ответе на запрос ОФ «Правовой медиа-центр», доступ журналистов в здание Правительства Республики Казахстан также разрешен:

"Однако ввиду того, что заседания Правительства продолжают проводиться в прежнем онлайн-режиме, все министры подключаются на заседание онлайн через видеоконференцсвязь из зданий своих министерств. Учитывая данный фактор, до изменения формы проведения заседаний, журналисты смогут освещать вопросы заседания Правительства Республики Казахстан, отслеживая их через онлайн трансляцию".

У журналистов далеко не такой оптимистичный взгляд на происходящее. По словам Тамары Вааль, корреспондента Vlast.kz, члены кабинета министров не были готовы к встрече с прессой: «Они просто опешили, увидев нас, и старались быстрее убежать, чтобы не попасть в камеры. Убежали с такой скоростью, что никто не смог задать им вопросы. Понятно, что они от нас отвыкли, им по сути нужно заново учиться общаться с журналистами. И это для них стресс. А что касается заседаний Правительства, мы пока не видим смысла туда ходить, потому что все министры подключаются по видеосвязи».

Таким образом, активные действия журналистов и их коммуникации с правительством способствовали открытию доступа в государственные органы. Это говорит о растущем адвокационном потенциале СМИ и медиа экспертов. Однако депутаты, по всей вероятности, привыкнув работать онлайн, не готовы к продуктивному общению. Это может сказаться на имидже и авторитете Парламента, поскольку несмотря на предоставленную возможность коммуницировать в живом формате, депутаты стараются избегать журналистов и сотрудников СМИ.

Данная ситуация может ухудшить ситуацию с доступом к информации и существенно помешать реализации профессиональной деятельности журналистов.

Ознакомиться со всей информации вы можете по ссылке:

https://drfl.kz/ru/chinovniki-razuchilis-obshchatsia-s-zhurnalistami/ Ашу / Түсініктеме

2021-11-05 13:17:41 ​​ Интернет-мазмұнға қолжетімділікті шектеу: халықаралық стандарттар Әлемде заңсыз материалдардың интернетте қолданушыларға таралуын болдырмау үшін көптеген елдер мазмұнды бұғаттауды қолданады. Қазіргі уақытта жағымсыз контентті анықтауға бірыңғай тәсіл жоқ, өйткені мемлекеттердің өз ұлттық заңнамалары бар, олар басқа елдің заңнамасымен және халықаралық стандарттармен сәйкес келмеуі мүмкін. Мазмұнға қолжетімділікті шектеу мемлекеттік шекараларға қарамастан, ауызша, жазбаша немесе баспасөз немесе көркемдік білдіру нысандары арқылы немесе өз қалауы бойынша өзге де тәсілдермен кез келген ақпарат пен идеяларды іздеу, алу және тарату бостандығын қамтитын пікірді білдіру бостандығына тікелей қатысты болады (Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің 19-бабы).


2011 жылғы 16 мамырдағы A/HRC/17/2736 БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесінің пікір бостандығы және оларды еркін білдіру құқығын көтермелеу және қорғау туралы Арнайы баяндамашысының баяндамасында Франк Ла Рю « ...еркін пікір білдіру құқығын кез келген шектеу халықаралық құқықта көзделген нақты критерийлерге сәйкес келуі тиіс. Адамдардың Интернет арқылы өз пікірін білдіру құқығы әртүрлі тәсілдермен шектелуі мүмкін: бұғаттау немесе сүзу сияқты белгілі бір мазмұнға қол жеткізуді жабу жөніндегі техникалық шаралардан бастап, пікірлер мен ақпараттың таралуына кедергі келтіретін жеке өмірге қол сұғылмаушылық және жеке деректерді қорғау құқығына жеткіліксіз кепілдік беруге дейін.


БҰҰ Арнайы баяндамашысы Интернеттің құрылуын ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың революциялық салдары ретінде атап өтеді және Интернет, радио, теледидар, баспа басылымдарынан айырмашылығы, ақпараттың біржақты берілуіне негізделген, интерактивті құрал болып табылады, онда адамдар жай ғана пассивті алушы болуды тоқтатып, белсенді түрде ақпаратты жариялай бастады. Мұндай платформалар тәуелсіз БАҚ жоқ елдерде өте маңызды, өйткені олар адамдарға сыни пікір алмасуға және объективті ақпарат алуға мүмкіндік береді.


2020 жылғы 10-17 мамырда БҰҰ-ның Терроризмге қарсы күрестегі Адам құқықтары мен негізгі бостандықтарын көтермелеу және қорғау жөніндегі Арнайы баяндамашысы Финнуалы Ни Илойннің Қазақстанға сапары өтті.


Ресми баяндамада ол мынаны атап өтті: «Сапар барысында Арнайы баяндамашы интернетті бұғаттаудың көптеген жағдайларына тап болды. Ол 9 мамырда – өзінің келген күні – елдің бірқатар аймақтарында бірнеше тәуелсіз ақпараттық агенттіктер мен әлеуметтік желілердің жұмысы уақытша тоқтатылғандығы туралы хабарлады. Үкіметтің мәліметінше, 2017 және 2018 жылдары Бас Прокурордың бұйрығымен сайт әкімшілері 317 000 веб-бетті жойды.

Сонымен қатар, сол кезең ішінде сот қаулылары немесе бас прокурордың немесе басқа тиісті мемлекеттік органның бұйрықтары негізінде 19000-нан астам веб-сайтқа кіру шектелген. Арнайы баяндамашыға сондай-ақ тәуелсіз зерттеу нәтижелері бойынша 29 458 веб-сайт бұғатталғаны туралы хабарлады.


#DigitalRightsMatter есебінде «ИНТЕРНЕТ МАЗМҰНЫНА КІРУДІ ШЕКТЕУ» бөлімі туралы толығырақ оқыңыз

report2020.drfl.kz Ашу / Түсініктеме

2021-11-04 11:39:35 ​​ Ограничение доступа к интернету-контенту: международные стандарты

В мире все больше стран применяют блокировки контента, чтобы предотвратить распространение незаконных материалов пользователям в Интернете.

На данный момент не существует единого подхода к определению нежелательного контента, так как у государств свои национальные законодательства, которые могут не совпадать с законодательством другой страны и с международными стандартами.

Ограничение доступа к контенту относится непосредственно к свободе выражения мнения, включающей в себя свободу искать, получать и распространять всякого рода информацию и идеи, независимо от государственных границ, устно, письменно или посредством печати или художественных форм выражения, или иными способами по своему выбору (ст. 19 Международного пакта о гражданских и политических правах).

В докладе A/HRC/17/2736 от 16 мая 2011 года Специального докладчика Совета ООН по правам человека по вопросу о поощрении и защите права на свободу мнений и их свободное выражение Франка Ла Рю отмечается, что «…любое ограничение права на свободное выражение мнений должно соответствовать четким критериям, предусмотренным международным правом. Право людей выражать свое мнение через Интернет может ограничиваться разными способами: от технических мер по закрытию доступа к конкретному контенту, таких как блокирование или фильтрация, до недостаточного гарантирования права на неприкосновенность частной жизни и защиту личных данных, что мешает распространению мнений и информации.

Спецдокладчик ООН отмечает создание Интернета как революционное последствие информационно-коммуникационных технологий, и что Интернет, в отличии от радио, телевидения, печатных изданий, которые основаны на односторонней передаче информации, является интерактивным средством, где люди перестали быть просто пассивными реципиентами, а стали активно публиковать информацию. Такие платформы имеют особенно важное значение в странах, где нет независимых СМИ, поскольку они позволяют людям обмениваться критическими мнениями и получать объективную информацию.

10-17 мая 2020 года состоялся визит Спецдокладчика ООН по вопросу о поощрении и защите прав человека и основных свобод в условиях борьбы с терроризмом Финнуалы Ни Илойн в Казахстан.

В официальном отчете она отметила следующее: «Во время своего визита Специальный докладчик столкнулась со многими случаями блокировки Интернета. Она была информирована о том, что 9 мая – в день ее прибытия – в ряде регионов страны была временно приостановлена работа нескольких независимых информационных агентств и социальных сетей. По данным правительства, в 2017 и 2018 годах по распоряжению Генерального прокурора администраторы сайтов удалили 317 000 веб-страниц.

Кроме того, в течение того же периода на основании судебных постановлений или предписаний Генерального прокурора или другого соответствующего государственного органа был ограничен доступ к более чем 19 000 веб-сайтов. Специальному докладчику также сообщили о том, что по результатам независимого исследования заблокировано до 29 458 веб-сайтов.

Читайте подробнее о разделе «ОГРАНИЧЕНИЕ ДОСТУПА К ИНТЕРНЕТ-КОНТЕНТУ» в отчете #DigitalRightsMatter

report2020.drfl.kz Ашу / Түсініктеме

2021-11-03 12:34:18 ​​ Онлайн пікір білдіру бостандығы: 2020 жылғы Қазақстан жағдайы
⠀
Өткен жылғы оқиғалар Қазақстандағы сөз бостандығының жағдайы нашарлай түскенін айғақтайды.
ҚР Бас прокуратурасының құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің ақпараты бойынша, 2017 жылы осы бап бойынша 54 адам, 2018 жылы 83 адам сотталған. 2019 жылдың қаңтар-қыркүйек айлары аралығында 40 адам сотталды. Барлық жағдайларда интернеттегі Жарияланымдар үшін жауапкершілік жүктелгенін атап өткен жөн.
2020 жылғы наурызда Қазақстан коронавирустық инфекциямен күресу үшін елдің барлық аумағында төтенше жағдай енгізді. Төтенше жағдайдың енгізілуі Қазақстан азаматтарының азаматтық, саяси, экономикалық құқықтарының іске асырылуын шектеді және жағдай алаңдатарлық жағдайға айналды. Мемлекеттік органдардың қызметі туралы ақпаратқа қол жеткізу қиын, ақпарат сұратулары мерзімдерді бұза отырып өңделеді; мемлекеттік органдар өкілдерінің брифингтері мен баспасөз конференциялары журналистердің қатысуынсыз онлайн-форматта өтеді. Төтенше жағдай кезінде сот процестерін жариялауға журналистердің қол жетімділігі шектеулі.
Жоғарыда айтылғандардың барлығы Қазақстанда негізгі халықаралық қағидаттар сақталмайтынын, азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің 19-бабы үнемі бұзылатынын көрсетеді. Бұл тәуелсіз журналистердің жұмысына үлкен қауіп төндіреді және азаматтық қоғамдағы қорқыныш атмосферасын күшейтеді. Мұның бәрі Қазақстанның халықаралық ұйымдар рейтингтеріндегі позицияларынан көрінеді: "Шекарасыз репортерлар" халықаралық үкіметтік емес ұйымының (RSF) Дүниежүзілік баспасөз бостандығы индексінде 2020 жылы Қазақстан 180 елдің ішінде 157-ші орынға ие болды.
⠀
#DigitalRightsMatter есебінің "Онлайн пікір білдіру бостандығы" бөлімі бойынша сарапшы Біржанова Гүлмира жағдайды жақсарту бойынша келесі ұсыныстарды анықтады:
● Желідегі құқыққа қарсы ақпаратты реттеу бөлігіндегі проблемалардың шешімін іздеген кезде пікір білдіру және сенім білдіру бостандығына құқық туралы ұмытпау және желідегі құқыққа қарсы ақпаратпен күресті тәуелсіз пікірді басу құралы ретінде пайдаланбау.
● Бұқаралық ақпарат құралы ретінде есепке алынбаған интернет-ресурсты бұқаралық ақпарат құралдарына теңестіретін норманың күшін жою
● ҚР Қылмыстық кодексінің 174-бабын алып тастау керек, себебі ол қолданыстағы түрде адам құқықтары саласындағы халықаралық стандарттарға сәйкес келмейді. Өшпенділік негізінде жасалған қылмыстар үшін жауапкершілік басқа құқық бұзушылықтардың жекелеген құрамдары ретінде қосылсын, сондай-ақ теріс салдарға әкеп соқтыратын қатты өшпенділік тілі көрініс тапқан жағдайларда ғана жауаптылыққа тартылсын
● Ақпараттық заңнаманы халықаралық стандарттарға сәйкес келтіру, атап айтқанда, БАҚ туралы жаңа демократиялық заң қабылдау, ал құқық қолдану практикасында халықаралық қағидаттар мен стандарттарға сілтеме жасау
● Қазақстан Республикасының қылмыстық заңнамасында пікір білдіру бостандығына құқықты іске асырумен байланысты әрекеттерді қылмыссыздандыру тоқтатылсын

Ақпаратпен толығырақ report2020.drfl.kz сайтында таныса аласыз. Ашу / Түсініктеме

2021-11-02 10:13:35 ​​ Свобода выражения мнений онлайн: ситуация в Казахстана за 2020 год

События прошлого года наглядно свидетельствуют о том, что ситуация со свободой слова в Казахстане продолжает ухудшаться.

К сожалению, поводов для оптимизма в сфере свободы выражения мнения немного. События, связанные с передачей власти, так называемым «переходным периодом», а также государственная политика по финансированию прессы, к сожалению, отразились на свободе слова в Казахстане.
Право на свободу слова также усугубляет судебная практика, законодательство, блокировки. C каждым годом в Казахстане растет количество лиц, привлеченных к уголовной ответственности по статье 174 УК РК "Возбуждение социальной, национальной, родовой, расовой, сословной или религиозной розни".

По информации Комитета по правовой статистике и специальным учетам Генеральной прокуратуры РК, в 2017 году по данной статье было осуждено 54 лица, в 2018 году – уже 83 лица. В период с января по сентябрь 2019 года осудили 40 человек. Надо отметить, что во всех случаях ответственность была наложена за публикации в Интернете.

В марте 2020 года Казахстан ввел ЧП на всей территории страны для борьбы с коронавирусной инфекцией. Введение чрезвычайного положения ограничило реализацию гражданских, политических, экономических прав граждан Казахстана и ситуация стала тревожной. Затруднен доступ к информации о деятельности государственных органов, запросы информации обрабатываются с нарушением сроков; брифинги и пресс-конференции представителей государственных органов проходят в онлайн-формате без участия журналистов. Ограничен доступ журналистов к освещению судебных процессов в условиях ЧП.

Все вышесказанное говорит о том, что в Казахстане не соблюдаются основные международные принципы, регулярно нарушается статья 19 Международного пакта о гражданских и политических правах. Это представляет серьезную опасность для работы независимых журналистов и усиливает атмосферу страха в гражданском обществе. Обо всем этом свидетельствуют позиции Казахстана в рейтингах международных организаций: так, во Всемирном индексе свободы прессы международной неправительственной организации "Репортеры без границ" (RSF) за 2020 год Казахстан занял 157-е место из 180 стран.

По разделу "Свобода выражений мнений онлайн" отчета #DigitalRightsMatter экспертом Биржановой Гульмирой определены следующие рекомендации по улучшению ситуации:
● При поиске решения проблем в части регулирования противоправной информации в Сети не забывать о праве на свободу выражения мнений и убеждений и не использовать борьбу с противоправной информацией в Сети как инструмент для подавления независимого мнения.
● Отменить норму, приравнивающую интернет-ресурс, не поставленный на учет в качестве средства массовой информации, к средствам массовой информации.
● Исключить статью 174 из Уголовного кодекса РК, поскольку в существующем виде она не соответствует международным стандартам в области прав человека. Ответственность за преступления, совершенные на почве ненависти, включить как отягчающие составы других правонарушений, а также привлекать к ответственности только в случаях проявления жесткого языка ненависти, приводящего к негативным последствиям.
● Привести информационное законодательство в соответствие с международными стандартами, а именно принять новый демократичный закон о СМИ, а в правоприменительной практике ссылаться на международные принципы и стандарты.
● Декриминализировать деяния, которые связаны с реализацией права на свободу выражения мнений в уголовном законодательстве Республики. Ашу / Түсініктеме

2021-11-01 15:20:29 ​​ Қазақстандағы интернеттің жағдайы көңіл көншітпейді: соттан тыс шектеулер тарихына екі жаңа негіз қосылды, сондай-ақ «балаларға арналған зиянды ақпарат» негізі бойынша бұғаттау ағымдағы жылдың қаңтар-қыркүйек кезеңіндегі танымал 3-топ негіздердің қатарына кіреді. Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі (АҚДМ) қазақстандық пайдаланушылар үшін контентті шектеу практикасын жалғастыруда. Шектеулер негізінен соттан тыс жүреді. Осылайша, 19.08.2021 және 13.10.2021 жауаптарына сәйкес, 2021 жылғы 1 қаңтардан 31 қыркүйекке дейінгі кезеңде келесі статистика қалыптасты. - Діни экстремизм мен терроризмді насихаттау-3873 -Порнографияны тарату-3198 -Балаға зиян келтіретін ақпаратты тарату-2345 - Интернет-казино қызметі-1937 -Есірткі заттарды, ББЗ, олардың аналогтары мен прекурсорларын -358 - Көрінеу жалған ақпарат тарату-241 -Басқа заңбұзушылықтар-179 Егер АҚДМ ұсынған айлар бойынша сот шешімдерінің статистикасына қарасаңыз, шектеулердің қаңтар-шілде аралығында болғанын көруге болады, ал тамыз-қыркүйек айларында соттар мазмұн шектелмеді.Тұтастай алғанда, шектеулерді негізінен АҚДМ уәкілетті органы 2021 жылы Қазақстандағы барлық шектелген контенттің 99,67% — ға жуығын соттан тыс қолданады, ал сот шешімдерімен небәрі 0,33% - ға шектелген. 2014 жылдан бастап соттан тыс шектеулер тарихына жаңа негіздер қосылды:
1. басқа адамның ар-намысы мен қадір-қасиетін қорлайтын ақпарат тарату;
2. «Лотереялар және лотерея қызметі туралы» Заңның нормаларын бұзу.
Қазақстанда Интернет жағдайы не болып жатқанын толығырақ drfl.kz сайтынын, «2021 жылы Қазақстанда қандай контент шектеулі?» атты мақаласында оқи аласыз. https://drfl.kz/kk/2021-kazakstan-kontent-shekteu/ Ашу / Түсініктеме