Digital Rights & Freedoms Landscape (drfl.kz)

2022-03-02 15:06:36 ​​На фоне локальных и мировых событий все чаще мы задаемся вопросом - что такое прокси-сервер?
А также как его использовать и безопасна ли данная технология для применения?

Ответ на этот и другие вопросы предоставлен в видеоролике.

Данный видеоматериал подготовлен в рамках проекта "Ландшафт цифровых прав и свобод" для составления специального отчета "Qazaqstan Shutdown 2022: ограничения цифровых прав во время и после январских событий" - shutdown2022.drfl.kz

— — —

Жергілікті және әлемдік оқиғалар аясында прокси-сервер дегеніміз не?
Сондай-ақ, оны қалай қолдануға болады және бұл технология қолдануға қауіпсіз бе? деген сұрақты жиі қоямыз

Осы және басқа сұрақтарға жауап видеобейнеде берілген.

Бұл бейнематериал «Qazaqstan Shutdown 2022: қаңтар оқиғасы барысында және одан кейінгі уақытта цифрлық құқықтарды шектеу» арнайы баяндамасын дайындау үшін «Цифрлы құқықтар мен бостандықтар ландшафты» жобасы аясында дайындалды - shutdown2022.drfl.kz

#QazaqstanShutdown2022 Ашу / Түсініктеме

2022-03-01 15:07:45 ​​Январские события затронули прямо или косвенно каждого казахстанца. Во время проведения митингов, а также произошедших в дальнейшем погромов и мародерств, произошло тотальное ограничение доступа в интернет.

В рамках проекта “Ландшафт цифровых прав и свобод” был проведен детальный анализ как шатдаун интернета повлиял на цифровые права и свободы казахстанцев в разных аспектах, затрагивая такие темы как свобода выражения мнений онлайн, доступа к информации, цифровой инклюзии, защиты персональных данных и приватности и так далее.

Девять экспертов в области прав человека и digital-юристов подготовили документ “Qazaqstan Shutdown 2022: ограничения цифровых прав во время и после январских событий”, разобрав его на девять актуальных тем.

Помимо подробного анализа, эксперты приводят конкретные рекомендации по тому как государство должно обеспечивать цифровые права в соответствии с международными стандартами.

Читайте подробнее Cпециальный отчет "Qazaqstan Shutdown 2022: ограничения цифровых прав во время и после январских событий" по ссылке: shutdown2022.drfl.kz

#QazaqstanShutdown2022

— — —

Қаңтардағы оқиғалар әрбір қазақстандыққа тікелей немесе жанама әсер етті. Митингілер өткізу кезінде, сондай-ақ одан әрі болған қиратулар мен тонаулар кезінде интернетке кіруге жаппай шектеу қойылды.

"Цифрлық құқықтар мен бостандықтар Ландшафты" жобасы аясында интернеттің тоқтап қалуы Қазақстандықтардың онлайн пікір білдіру бостандығы, ақпаратқа қол жеткізу, цифрлық инклюзия, дербес деректерді қорғау және құпиялылық және т.б. тақырыптарды қозғай отырып, әртүрлі аспектілердегі цифрлық құқықтары мен бостандықтарына қалай әсер еткені туралы егжей-тегжейлі талдау жүргізілді.

Адам құқықтары саласындағы тоғыз сарапшы мен digital-заңгерлер "Qazaqstan Shutdown 2022: қаңтардағы оқиғалар кезінде және одан кейін цифрлық құқықтарды шектеу" құжатын дайындап, оны тоғыз өзекті тақырыпқа талдады.

Егжей-тегжейлі талдаудан басқа, сарапшылар мемлекет халықаралық стандарттарға сәйкес цифрлық құқықтарды қалай қамтамасыз етуі тиіс екендігі жөнінде нақты ұсынымдар беріп отыр.

Толығырақ "Qazaqstan Shutdown 2022: қаңтардағы оқиғалар барысында және одан кейінгі уақытта цифрлық құқықтарды шектеу" арнайы есебін мына сілтеме бойынша оқи аласыз: shutdown2022.drfl.kz

#QazaqstanShutdown2022 Ашу / Түсініктеме

2022-02-26 15:09:26 ​​​​Проект "Ландшафт цифровых прав и свобод" подготовил информационное видео о шатдауне интернета в Казахстане на фоне январских событий.

В видео мы попытались дать краткие ответы на вопросы о том, что такое шатдаун и как различные государства оправдывают введение подобной меры.

А также почему и на основании каких законов интернет был отключен в период с 5 по 10 января в Казахстане и что на этот счет говорит международное право.

Данный видеоматериал подготовлен в рамках проекта "Ландшафт цифровых прав и свобод" для составления специального отчета "Qazaqstan Shutdown 2022: ограничения цифровых прав во время и после январских событий" (https://drfl.kz).

—

"Цифрлы құқықтар мен бостандықтар Ландшафты" жобасы қаңтар айындағы оқиғалар аясында Қазақстандағы интернет шатдаунына қатысты ақпараттық бейне дайындады.

Видеода біз шатдаунның не екенін және әртүрлі мемлекеттер мұндай шараны енгізуді қалай ақтайды деген сұрақтарға қысқаша жауап беруге тырыстық.

Сондай-ақ, Қазақстанда 5-10 қаңтар аралығында интернет неге және қандай заңдар негізінде өшірілгені туралы халықаралық құқық бұл мәселе бойынша нені айтады.

Бұл бейнематериал «Qazaqstan Shutdown 2022: қаңтар оқиғасы барысында және одан кейінгі уақытта цифрлық құқықтарды шектеу» арнайы баяндамасын дайындау үшін «Цифрлы құқықтар мен бостандықтар Ландшафты» жобасы аясында дайындалды (https://drfl.kz).

#QazaqstanShutdown2022
@sfkazakhstan Ашу / Түсініктеме

2022-02-25 15:12:06 ​​ Ассистивті технологиялар, ақпараттың қолжетімділігі және цифрлы инклюзия жөніндегі маман Зият Әбдікайымовтың сараптамалық түсініктемесінің қорытынды бөлігі.

2021 жылы Қазақстанда цифрлы қолжетімділік жағдайы

Қазақстан Республикасы Мүгедектердің құқықтары туралы Конвенцияны 2015 жылғы 20 ақпандағы заңмен ратификациялады. Конвенцияға сәйкес республика алған ұлттық заңнамаға кейбір түзетулер мен өзгерістер енгізілгеніне (жоғарыдан қараңыз) қарамастан, атап айтқанда, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың қолжетімділігі туралы МҚК-нің 9-бабының ережелері неғұрлым төмен деңгейдегі нормативтік-құқықтық актілерде, бағдарламалық құжаттарда және цифрландыру саласындағы стратегияларда тиісінше көрініс таппады.

Мысалы, ҚР қабылдаған мүгедек адамдардың құқықтарын қамтамасыз ету және өмір сүру сапасын жақсарту жөніндегі 2025 жылға дейінгі ұлттық жоспар шеңберінде «мүгедек азаматтар үшін коммуникациялық кедергілерді жоюға ықпал ететін қолжетімді ақпараттық инфрақұрылым құру» басым бағыты шеңберінде ұлттық жоспар міндеттерінің бірі ретінде «кешенді қолжетімділік пен кедергісіз орта құру» мәлімделді. Алайда, іс-шаралар жоспары бар ұлттық жоспарға қосымшада осы міндетті іске асыруға бағытталған бірде-бір тармақ жоқ.

Қорытынды

Қорытындылай келе, ҚР-да жүргізіліп жатқан кешенді кедергісіз орта қалыптастыру саясаты мүгедек адамдардың интернетке және цифрлы өнімдерге қол жеткізу құқықтарын ескермейді деп сеніммен айтуға болады. Әлеуметтік қорғау, ақпарат, мемлекеттік қызметтер саласындағы ҚР заңнамасына, сондай-ақ мүгедектігі бар электрондық үкімет веб-порталын пайдаланушылардың тәжірибесіне жүргізілген талдау Қазақстанда цифрландыру бағдарламасының инклюзивті емес екенін, ал электрондық үкіметтің инфрақұрылымы ақпараттық ресурстардың қолжетімділігін реттейтін ұлттық, халықаралық нормативтік-техникалық құжаттарға сәйкес келмейтінін куәландырады.

Интернет-контенттің және цифрлы өнімдердің қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін қажетті заңнамалық, ұйымдастырушылық және практикалық шаралар бойынша 6 пәрменді ұсыныс ұсынылады.

1. Денсаулығы әртүрлі, оның ішінде көзі көрмейтін адамдарға қолжетімділік дәрежесін айқындау үшін мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелеріне жаһандық аудит жүргізу;

2. Web Content Accessibility Guidelines халықаралық басшылығының соңғы редакциясын ескере отырып, «ақпараттық технологиялар: мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін интернет-ресурстардың қолжетімділігі» ҚР СТ 2191-2012 ұлттық стандартын өзектендіру.

3. Өзектендірілген стандартты мемлекеттік билік органдары, квазимемлекеттік сектор субъектілері және бюджеттен қаржыландыру алатын басқа да ақпарат иелері үшін заң күшімен беру үшін заңнамаға түзетулер енгізу;

4. Талқылау процесіне барлық кезеңдерде тәуелсіз сарапшыларды және мүгедектігі бар адамдар қатарынан цифрлы қызметтерді тікелей пайдаланушыларды қосу;

5. Қолжетімді цифрлы өнімдер жасау үшін бизнес, БАҚ өкілдері мен мемлекеттік емес сектордың өзге де субъектілері үшін ынталандырушы бағдарлама әзірлеу;

6. Нормативтік-құқықтық актілерді халықаралық стандарттармен және өзара үйлестіру мақсатында мүгедектердің құқықтары туралы конвенцияға сәйкестігі мәніне Ақпарат және ақпараттандыру саласындағы ҚР заңнамасына аудит жүргізу.

Толығырақ https://drfl.kz/kk/cifrly-inklyuziya/ сілтемесі бойынша оқыңыз. Ашу / Түсініктеме

2022-02-24 15:05:26 ​​ Заключительная часть экспертного комментария Зията Абдыкаимова, специалиста по ассистивным технологиям, доступности информации и цифровой инклюзии.

Положение с цифровой доступностью в Казахстане

Республика Казахстан ратифицировала Конвенцию о правах инвалидов законом от 20 февраля 2015 года. Несмотря на внесение некоторых поправок и изменений в национальное законодательство, взятые республикой в соответствии с Конвенцией обязательства, а именно положения ст. 9 КПИ о доступности информационно-коммуникационных технологий, не получили надлежащего отражения в нормативно-правовых актах более низкого уровня, в программных документах и стратегиях в области цифровизации.

К примеру, в рамках принятого РК Национального плана по обеспечению прав и улучшению качества жизни лиц с инвалидностью до 2025 года «создание доступной информационной инфраструктуры, способствующей устранению коммуникационных барьеров для граждан с инвалидностью» заявлено как одна из задач национального плана в рамках приоритетного направления «создание комплексной доступности и безбарьерной среды». Однако приложение к национальному плану с планом мероприятий не содержит ни единого пункта, направленного на реализацию данной задачи.

Выводы

Подводя итоги, можно с уверенностью утверждать, что проводимая в РК политика по формированию комплексной безбарьерной среды не учитывает права лиц с инвалидностью на доступ к интернету и цифровым продуктам. Проведенный анализ законодательства РК в сфере социальной защиты, информации, государственных услуг, а также опыт пользователей веб-портала электронного правительства, имеющих инвалидность, свидетельствуют о том, что программа цифровизации в Казахстане не инклюзивна, а инфраструктура электронного правительства не соответствует ни национальным, ни международным нормативно-техническим документам, регулирующим доступность информационных ресурсов.

6 действенных рекомендаций по законодательным, организационным и практическим мерам, необходимым для обеспечения доступности интернет-контента и цифровых продуктов в Казахстане.

1. Провести глобальный аудит информационных систем государственных органов для определения степени доступности для людей с различными нарушениями здоровья, в том числе незрячих;

2. Актуализировать Национальный стандарт СТ РК 2191-2012 «Информационные технологии: доступность интернет-ресурсов для людей с ограниченными возможностями» с учётом последней редакции международного руководства Web Content Accessibility Guidelines;

3. Внести поправки в законодательство, чтобы наделить актуализированный стандарт юридической силой для органов государственной власти, субъектов квазигосударственного сектора и других обладателей информации, получающих финансирование из бюджета;

4. Включить в процесс обсуждения на всех этапах независимых экспертов и непосредственных пользователей цифровых услуг из числа людей с инвалидностью;

5. Разработать стимулирующую программу для представителей бизнеса, СМИ и иных субъектов негосударственного сектора, чтобы они создавали доступные цифровые продукты.

6. Провести аудит законодательства РК в области информации и информатизации на предмет соответствия Конвенции о правах инвалидов с целью гармонизации нормативно-правовых актов с международными стандартами и между собой.

Подробнее можно ознакомиться на сайте проекта по ссылке: https://drfl.kz/ru/tsifrovaya-inklyusiya/ Ашу / Түсініктеме

2022-02-23 15:04:10 ​​ Мүгедектігі бар адамдар үшін интернет мазмұны мен цифрлы өнімдердің қолжетімділігі тақырыбы бойынша жалғасы

Қазақстан Республикасының заңнамасын жалдау

Қазақстан мүгедектердің құқықтары туралы Конвенцияны ратификациялауының қарсаңында және одан кейін ұлттық заңнаманы оның ережелеріне, оның ішінде ақпаратқа қолжетімділікті қамтамасыз ету бөлігіне сәйкес келтіру мақсатында республикада «Мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» Заңға, «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» Заңға, м. а. бұйрыққа түзетулерді қоса алғанда, бірқатар нормативтік-құқықтық актілер мен заңнамалық өзгерістер қабылданды.

Қолжетімділік-Мүгедектердің құқықтары туралы БҰҰ Конвенциясының негізгі ұғымы

Қазақстан Республикасының 2005 жылғы «мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» бейіндік Заңында Қазақстан Республикасының әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясатының қағидаттарының бірі болып жарияланды. Алайда, қол жетімділіктің жалпы және цифрлы технологиялар саласындағы анықтамасы заңда көрсетілмеген. Сонымен қатар, мүгедек адамдар үшін ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен электрондық ресурстардың қолжетімділігін қамтамасыз ету қажеттілігі заңмен реттелмейді.

Қол жетімділікті анықтау жобалау стандарттары және құрылыс нормалары сияқты төменгі деңгейдегі нормативтік-құқықтық актілерде келтірілген. Олардағы қолжетімділік тар мағынада түсіндіріледі және негізінен физикалық орта объектілеріне және кеңістіктік-жоспарлау шешімдеріне жатады, бұл ақпаратқа, интернетке, коммуникация және байланыс құралдарына қол жеткізуді білдірмейді және Конвенцияның ережелеріне сәйкес келмейді.

2013 жылғы 15 сәуірдегі «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Заң мемлекеттік қызметтер көрсетуді, оның ішінде электрондық нысанда және электрондық үкіметтің веб-порталы арқылы көрсетуді реттейді (21-бап). Мемлекеттік қызметтерді көрсетудің негізгі қағидаттары қызмет алушылардың «тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар бойынша қандай да бір кемсітушіліксіз» қолжетімділігі мен тең қолжетімділігі деп жарияланады (3-б.).

2015 жылғы 16 қарашадағы «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» бейіндік Заң ақпарат иеленушілерді (яғни, мемлекеттік қаржыландыру алатын мемлекеттік органдар, ұйымдар және қоғамдық маңызы бар ақпараты бар басқа да субъектілер) «ақпарат беру кезінде мүгедектер үшін қажетті жағдайлар жасауды» міндеттейді (9-бап, 2/7-тармақ).

Осы Қағидалар Мемлекеттік органдардың МО ИРБП-де ақпаратты жариялауы бөлігінде жоғарыда аталған заңдардың ережелерін нақтылайды, платформаны толтыру тәртібін, сондай-ақ негізгі мазмұнды элементтерді және веб-беттерді ресімдеуге қойылатын талаптарды айқындайды. Мүгедектігі бар адамдар үшін веб-сайттардың қолжетімділігі бөлігінде құжат «ҚР СТ 2191-2012 — Ақпараттық технологиялар мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін интернет-ресурстың қолжетімділігі», сондай-ақ «ҚР СТ 2994-2017-Интернет-ресурстар. Нашар көретіндер үшін қолжетімділік талаптары» 2 қосымша, 30-т.). Осы ұлттық стандарттар бүкіләлемдік тор консорциумы ұсынған веб-контенттің қолжетімділігін қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулықтың 2.0 (Web-content Accessibility Guidelines – WCAG 2.0) аудармасы және бейімделуі болып табылады. Алайда, ережелерде көрсетілген нұсқаулыққа қайшы келетін талаптар бар.

Мысалы, қолжетімділікті қамтамасыз етудің негізгі тәсілі ретінде нашар көретіндер мен көрмейтіндер үшін Интернет-ресурстың баламалы нұсқасын жасау бекітіледі, ал ұлттық стандарт нормаларын орындау тек осындай нұсқа болмаған жағдайда ғана ұсынылады (2 қосымша, 31-т.).

Жоғарыда баяндалғаннан бойынша, ақпараттық ресурстарға қолжетімділікті қамтамасыз ету бөлігіндегі қазақстандық заңнама Мүгедектердің құқықтары туралы Конвенцияның ережелеріне жауап бермейді.

Толығырақ https://drfl.kz/kk/cifrly-inklyuziya/ сілтемесі бойынша оқыңыз. Ашу / Түсініктеме

2022-02-22 15:05:51 ​​ В продолжение по теме доступности интернет-контента и цифровых продуктов для людей с инвалидностью

Анализ законодательства Республики Казахстан

В преддверии и после ратификации Казахстаном Конвенции о правах инвалидов в целях приведения национального законодательства в соответствие с её положениями, в том числе в части обеспечения доступа к информации, в республике был принят ряд нормативно-правовых актов и законодательных изменений, включая поправки в Закон «О социальной защите инвалидов», Закон «О доступе к информации».

Доступность — ключевое понятие Конвенции ООН о правах инвалидов

В профильном Законе РК «О социальной защите инвалидов» от 2005 г. провозглашается одним из принципов государственной политики РК в области социальной защиты. Однако определение доступности, как общее, так и в области цифровых технологий, в законе не приводится. Более того, необходимость обеспечения доступности информационно-коммуникационных технологий и электронных ресурсов для лиц с инвалидностью законом никак не регулируется.

Дефиниция доступности приводится в нормативно-правовых актах более низкого порядка, таких как стандарты проектирования и строительные нормы. Доступность в них трактуется в узком понимании и относится преимущественно к объектам физического окружения и пространственно-планировочным решениям, что не подразумевает доступ к информации, интернету, средствам коммуникации и связи и не соответствует положениям Конвенции.

Закон «О государственных услугах» от 15 апреля 2013 г. регулирует оказание государственных услуг, в том числе в электронной форме и через веб-портал электронного правительства (ст. 21). Основными принципами оказания госуслуг провозглашаются доступность и равный доступ услугополучателям «без какой-либо дискриминации по мотивам происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам» (ст. 3).

Профильный Закон «О доступе к информации» от 16 ноября 2015 г. обязывает обладателей информации (т.е. госорганы, организации, получающие государственное финансирование, и другие субъекты, обладающие общественно значимой информацией) «создавать необходимые условия для инвалидов при предоставлении информации» (ст. 9, п. 2/7).

Данные правила конкретизируют положения вышеназванных законов в части публикации информации госорганами на ЕПИР ГО, определяют порядок наполнения платформы, а также основные содержательные элементы и требования к оформлению веб-страниц. В части доступности веб-сайтов для людей с инвалидностью документ предписывает соблюдать и выполнять нормы «СТ РК 2191-2012 – Информационные технологии Доступность интернет-ресурса для людей с ограниченными возможностями», а также «СТ РК 2994-2017 – Интернет-ресурсы. Требования доступности для слабовидящих» (прил. 2, п. 30). Данные национальные стандарты являются переводом и адаптацией Руководства по обеспечению доступности веб-контента, версии 2.0 (Web-content Accessibility Guidelines – WCAG 2.0), рекомендованной Консорциумом всемирной паутины. Однако правила содержат требования, противоречащие указанному руководству.

К примеру, в качестве основного способа обеспечения доступности утверждается создание альтернативной версии интернет-ресурса для слабовидящих и незрячих, в то время как выполнение норм национального стандарта предлагается только в случае отсутствия такой версии (прил. 2, п. 31).

Из изложенного выше следует, что казахстанское законодательство в части обеспечения доступа к информационным ресурсам не отвечает положениям Конвенции о правах инвалидов.

Подробнее можно ознакомиться на сайте проекта по ссылке: https://drfl.kz/ru/tsifrovaya-inklyusiya/ Ашу / Түсініктеме

2022-02-21 15:07:23 ​​ Интернетке қол жеткізу адамның ақпаратты алу және тарату еркіндігі құқығын іске асыруының кепілі болып табылады.

Халықаралық стандарттар

Мүгедек адамдардың құқықтары саласындағы негізгі халықаралық құжат БҰҰ Бас Ассамблеясының 2006 жылғы 13 желтоқсандағы 61/106 қарарымен қабылданған Мүгедектердің құқықтары туралы БҰҰ Конвенциясы болып табылады. Ол мүгедек адамдардың құқықтарын қамтамасыз етудің іргетасы болып келіп, оны мүгедектер құқықтары жөніндегі комитет мүгедек адамдардың өздерінің азаматтық, саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтары мен негізгі бостандықтарын жүзеге асыруы үшін аса маңызды алғышарт ретінде түсіндіреді.

Қолжетімділікті алдын ала шарт деп тани отырып, Комитет жаңа құқықтар немесе бостандықтарды жасамайды, керісінше мүгедек адамдар үшін құқықтарды жүзеге асыруда тең мүмкіндіктерді талап етеді және бұрын қабылданған халықаралық шарттардың танылған және қолданыстағы ережелерін, атап айтқанда — қоғамдық пайдалануға арналған кез келген орынға немесе қызмет көрсетудің кез келген түріне қол жеткізу құқығы адамның кез келген белгілері мен жеке жағдайларына қарамастан, барлығына тең шарттарда берілуге тиіс деген қағидатты негізге алады. Бұл қағидат Нәсілдік кемсітушіліктің барлық нысандарын жою туралы халықаралық конвенцияның 5-бабының F-тармағында бекітілген.

Осы қағидатқа сүйене отырып, қол жеткізу құқығы мүгедектік белгісімен бірге қарастырылуы керек. Дамыған елдердің тәжірибесінде веб-контентке және онлайн көрсетілетін қызметтерге қол жеткізуден бас тарту халықтың пайдалануына арналған жалпыға қолжетімді қызметке Қызмет көрсетуден немесе оны ұсынудан бас тарту сияқты кемсітушілік деп танылды. Тиісінше, онлайн көрсетілетін интернет-ресурстар мен қызметтерге қолжетімділік барлығына, оның ішінде мүгедектігі бар адамдарға олар үшін қолжетімділік талаптарын ескере отырып, тең жағдайларда берілуге тиіс.

Ақпарат пен ақпараттық технологияларға қол жеткізу барлық салаларда адам құқықтарын жүзеге асырумен тығыз байланысты. Осыны негізге ала отырып, мүгедек адамдардың лайықты өмір сүру деңгейіне, қоғам өміріне тең құқылы қатысуға құқықтарын неғұрлым толық іске асыру, олардың экономикалық мүмкіндіктерін жұмыспен қамту және еңбек арқылы, оның ішінде онлайн арқылы кеңейту үшін мүгедек адамдарды басқалармен тең дәрежеде физикалық ортаға, сәулет және көлік инфрақұрылымына ғана емес, қазіргі заманғы цифрлы өнімдер мен интернетті қоса алғанда, ақпарат пен байланысқа да қол жеткізумен қамтамасыз ету талап етіледі.

Толығырақ https://drfl.kz/kk/cifrly-inklyuziya/ сілтемесі бойынша оқыңыз. Ашу / Түсініктеме

2022-02-17 16:21:11 ​​ Доступ в интернет есть гарантия реализации человеком права на свободу получения и распространения информации.

Одна из социальных групп, наиболее подверженных цифровому неравенству, — это люди с инвалидностью. Техническая недоступность и ограниченность информационных технологий для лиц с инвалидностью и вытекающие из этого цифровые барьеры лишают их возможностей учиться, работать, зарабатывать, играть активную роль в обществе и реализовывать цифровые права.

Проведя подробный анализ законодательства страны в сравнении с международными стандартами, Зият Абдыкаимов, эксперт по ассистивным технологиям, доступности информации и цифровой инклюзии, подчеркивает, что казахстанское законодательство в части обеспечения доступа к информационным ресурсам и сайтам не отвечает положениям Конвенции о правах инвалидов.

Международные стандарты

Основополагающим международным документом в области прав лиц с инвалидностью является Конвенция ООН о правах инвалидов, принятая Резолюцией Генеральной Ассамблеи ООН 61/106 от 13 декабря 2006 г. В Конвенции доступность провозглашена одним из ключевых принципов (ст. 3). Она является краеугольным камнем в обеспечении прав людей с инвалидностью и трактуется Комитетом по правам инвалидов как важнейшее предварительное условие для осуществления людьми с инвалидностью своих гражданских, политических, экономических, социальных и культурных прав и основных свобод.

Признавая доступность предварительным условием, Комитет не создаёт новых прав или свобод, а требует равных возможностей в осуществлении прав для лиц с инвалидностью и исходит из признанных и действующих положений ранее принятых международных договоров, в частности — принципа о том, что право на доступ к любому месту или любому виду обслуживания, предназначенному для общественного пользования, должно предоставляться всем на равных условиях, вне зависимости от любых признаков и личных обстоятельств человека. Этот принцип закреплен в пункте F статьи 5 Международной конвенции о ликвидации всех форм расовой дискриминации.

Исходя из данного принципа, право на доступ нужно рассматривать также и в связке с признаком инвалидности. Отказ в доступе к веб-контенту и услугам, оказываемым онлайн, в практике развитых стран признан такой же дискриминацией, как отказ в обслуживании или предоставлении общедоступной услуги, предназначенной для пользования населением. Соответственно, доступ к интернет-ресурсам и услугам, оказываемым онлайн, должен предоставляться всем на равных условиях, в том числе лицам с инвалидностью с учётом требований доступности для них.

Доступ к информации и информационным технологиям неразрывно связан с осуществлением прав человека во всех областях. Исходя из этого, для более полной реализации прав людей с инвалидностью на достойный уровень жизни, равноправное участие в жизни общества, расширения их экономических возможностей через занятость и труд, в том числе онлайн, требуется обеспечить людей с инвалидностью доступом наравне с другими не только к физической среде, архитектурной и транспортной инфраструктуре, но и к информации и связи, включая современные цифровые продукты и интернет.

Подробнее можно ознакомиться на сайте проекта по ссылке: https://drfl.kz/ru/tsifrovaya-inklyusiya/ Ашу / Түсініктеме

2022-02-16 17:41:01 ​​​​​​ Онлайн-петиция құралын іске асыру

Е-петиция

Электрондық петиция құралын іске асыру үшін Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі (АҚДМ) және цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі (ЦДИАӨМ) «Е-петицияның бірыңғай онлайн-платформасын құрудың кейбір мәселелері туралы» бірлескен бұйрық дайындады, оған АҚДМ 2021 жылғы 13 тамызда және ЦДИАӨМ 2021 жылғы 17 тамызда қол қойды. Бұйрыққа министрлердің Қ.А. қол қойғаны және оның «Әділет» заңнамалық актілерінің Дерекқорында жоқ екені есте қаларлық.

Жұмыс тобына министрлік өкілдерінен басқа бизнес және қоғам өкілдері де кірді. BTS Digital компаниясы Aitu, Dos Mart, Aitu-әмиян және басқалары сияқты бірнеше танымал онлайн қосымшалардың әзірлеушісі болып табылады. Сонымен қатар, компания E-otinish платформасын жасауға қатысты. BTS Digital компаниясы ҚР Үкіметі мен «Еуразиялық үштік» бақылайтын Eurasian Resource Group (ERG) ірі тау-кен компанияларының бірі — Александр Машкевич, Патох Шодиев және қайтыс болған Алиджан Ибрагимовтың жанұясы болып табылады.

Петиция беру рәсімі қалай жұмыс істейді?

Бұйрықтың 2-қосымшасында петиция беру рәсімі қандай болуы тиіс екендігі сипатталады. Петициялар eGov сайтында орналастырылған Е-otinish сервисі арқылы беріледі деп жоспарлануда. Сервиске кіру үшін авторландыру талап етілмейді. Пайдаланушыға кіргеннен кейін сайтта жарияланған петициялармен танысу (соның ішінде оларға пікір қалдыру) немесе өз петициясын жасау мүмкіндігі беріледі. Петиция беруге неғұрлым ыңғайлы жұмыс істеу үшін сайтта пайдаланушының кеңсесі орналастырылады, онда сіз петициялардың жобаларын сақтай аласыз. Сондай-ақ, сайтта петиция тақырыбы бола алмайтын «тыйым салынған» тақырыптардың тізімі орналастырылады.

Қорытынды

Бұйрықта реттелетін өтініштерді құру және қолдау механизмі өте қарапайым. Алайда, мерзімдерді, қол қою санын және «тыйым салынған тақырыптарды» анықтайтын заңнамаға қатысты маңызды мәселелер қалады. «Қоғамдық бақылау туралы» заңнамаға ӘППК-нің жаңа нормаларын қамтитын түзетулерді Парламент әлі қабылдаған жоқ және заңды күшіне енген жоқ, алайда АҚДМ және ЦДИАӨМ онда қамтылған шамадан тыс және кемсітушілік талаптарды Е-петиция платформасын әзірлеу жөніндегі техникалық тапсырмаға қойды. Бұл белгілі бір алаңдаушылық туғызады, өйткені талаптар, мерзімдер, тыйым салынған тақырыптар және басқа да шектеулер туралы мәселе «қатаң» шешіліп, оны Парламентте ресми түрде бекіту ғана қалады. Мұндай шектеулер ҚР азаматтарының электрондық петиция құралдарын кеңінен және еркін пайдалануына ықпал етпейді.

Толығырақ https://drfl.kz/kk/onlain-petitsiya-kuralyn-iske-asyru/ сілтемесі бойынша оқыңыз. Ашу / Түсініктеме