2021-10-19 12:03:46
"Эхо Москвы" радиосындағы "Цена победы" бағдарламасында II дүниежүзілік соғыс уақытындағы адам нанғысыз мансап жолы туралы әңгіме болды*.
Тақырып болған Георгий Иноземцевтің еңбек жолы шынымен қызық. Ол әскерге екі қайнаса сорпасы қосылмайтын археолог еді. Институт бітірген соң, Дондағы Ростовта түрлі уақ қызметтердің басын шалып, өлке тарихын зерттеп, тірлік кешіп жатқан.
1942 жылы әскер қатарына шақырылғанда, жасы қырықта екен. Яғни, қылшылдаған жас емес. Соғыста үсті үстіне жеңіліп жатқан билік амалсыз үлкендерді шақыра бастаған.
Сөйтіп, әскер қатарына шақырылған Георгий Иноземцев небәрі үш жыл ішінде дивизия басқаруға дейін өседі(!). Ұрыстарда жанқиярлық танытып, Совет Одағының батыры атанады. Қызығы сол: оның айла-тәсілдері кәсіби білімі бар әскерилерді он орап алады. Бұрын ешқашан әскерде болмаған адам болса да.
Тіпті қызығы, жеңіс жылы оны кенет отставкаға (запастағы офицер ретінде) жібереді. Ең болмаса полковник мансабын да бермей (подполковник шенімен қалды).
Тарихшы Дмитрий Прокофьев бұл шарт үзілген еңбек жолын былай түсіндіреді. Мемлекет қысылтаяң кездерде көзсіз ерлікке зәру болып, тіпті мен де санасады. Ал ұпайы түгенделген соң оларды лақтырып тастайды. Иноземцевтің мысалы әскери билікке қауіпті еді. Саяси билік ертең: "қайда әлгі әскери институттарың, генерал-менералдарың? Қайдағы әлжуаз археолог оқу-тоқусыз-ақ бәріңді айырып алды!" деуі әбден мүмкін. Қаржы-мансап сұраған сайын алдыңа келтіре беруі ықтимал. Әскер билігі Иноземцевтен сондықтан тез-тез құтылды дейді.
Тұспал болғанымен, бек сенемін осы ойға. Қазақстанда да аңғалдығынан қырық есе, кейде жүз есе арзан шешім ұсынатындар көп. Бірақ олар миллиардтап жеп-ішетіндерге қауіпті. Жатқан жерің жайлы болсын, батыр Георгий Иноземцев!
___
* -
51 viewsYerlan Ospan, 09:03