Ерген Құмаров

2021-05-23 11:19:17 Барныша таратайық Ашу / Түсініктеме

2021-05-17 03:21:50 ӘР МҰСЫЛМАН БІЛУІ ТИІС 15 СӨЗ

1) «Биссмилләһ!» - «Алланың атымен бастаймын», осылайша әрбір ісімізді Алланың атымен бастаймыз.

2) «Әссәләму алейкум уә рахматуллахи уә баракатух» - «Алланың сәлемі, есендігі, тыныштығы мен рахметі болсын». Мұсылманның мұсылманға сәлем беруі.

3) «Аллаһу Акбар» - «Алла Ұлық» - Алланың ұлықтығын ұлықтайтын жақсы жаңалық болғанда немесе жамандық, қиындыққа ұшыраған сәтте де, мұсылман қауымы осы бір сөзді айтады.

4) «Субханналаһ» - «Алла кемшілік атаулыдан пәк». Жақсы жаңалық, ғажайыпқа тап болған сәтте айтылады.

5) «Әлхамдулилләһ» - «Аллаға шүкір», «Аллаға мадақ». Берілген барлық ризық-несібенің Алла Тағаладан келгенін біліп, оған иман келтіру. Оның берген немесе бермеген нәселеріне ризашылық білдіру.

6) «Ма ша Аллаһ» – «Алланың қалағаны болады» – Бұл сөз бір нәрсеге таң қалғанда, ісі оңынан болғанда, қуанғанда айтылады.

7)«Ин ша Аллаһ» – «Алла қаласа». Бір істі бастауға ниет еткенде, біреуге уәде бергенде, үміттенгенде айтылады.

8) «Хәсбунәл-лаһу уә ниъмәл- уәкил» – «Бізге Алла жетіп асады, Ол нендей жақсы Көмекші». Қорыққан сәтте, көңілің алаң-елең болғанда, сәтсіздікке душар болғанда айтылады.

9) «Әъузу бил-ләһи минәш- шайтанир ражим». «Қуылған шайтанның азғыруынан Аллаға сыйынамын» - деп күмән етіп жатқан ісінен тиылады.

10) «Астағфируллаһ» – «Алладан кешірім тілеймін». Күнә жасап қойып тәубеге келгенде, Алладан кешірім тілегенде айтылады.

11) «Аллаху Мустаан» - «Алланың көмегі жеткілікті». Шарасыз күй кешкенде айтылады.

12) «Инна лилләхи уә инна иләйхи раджиун» - «Бәріміз бір Аллаға тиесіліміз және түбінде Оған қайтамыз». Жақын адамыңды жоғалтқанда, бір кісі қайтыс болғанда айтылады.

13) «Әмин» – «Дұғамызды қабыл ете гөр»

14 )«Баракаллаху фика» – «Алла Тағаланың разылығы болсын!» – рахмет айту ниетімен қолданылады.

15) «Саллал-лаһу аләйһи уә сәлләм» – «Алланың оған игілігі мен сәлемі болсын». Мұхаммед Пайғамбардың есімі жазылған, естіген кезде айтылады. Ашу / Түсініктеме

2021-05-17 03:21:40 Шəууəлдің алты күн оразасы..

Шәууәлдің оразасы қаншалықты дәрежеде қызықтырылған амал екендігі жөнінде Аллаһ елшісі ﷺ хадистердің бірінде былай деген:

مَنْ صَامَ رَمَضَانَ، ثُمَّ أَتْبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالٍ، كَانَ كَصِيَامِ الدَّهْرِ.

«Кімде-кім Рамазанда (толық) ораза ұстап, кейін артынша (айттан кейін) Шəууəл айында алты күн ораза тұтатын болса, бір жылдың оразасын тұтқандай болады».
Муслим (1164).

Жəне басқа бір хадисте:

صِيامُ شهـــْرِ رمضانَ بِعشْـــرَةِ أشْهُرٍ، و صِيامُ سِتَّةِ أيَّامٍ بَعدَهُ بِشهْــــرَيْنِ، فذلِكَ صِيامُ السَّنةِ.

«Рамазан айының оразасы он айдың оразасына тең келеді. Одан кейінгі айдың (Шəууəлдің) алты күн оразасы екі айдың оразасына тең келеді. Ал, екеуінің қосындысы бір жылдың оразасымен пара-пар түседі»,- деп айтқан.
Ахмад (22412), Ибн Хузейма (2115), Әл-Байһақи (8433).

Осы хадисті имам əс-Сонғани (рахимаһуллаһ) түсіндіріп айтады:

أي: صـــوم السنة، لأن الحسنة بعشــر أمثالها، فرمضان ثلاثــون يوماً: ثلاثمائة حسنــة على التضعيف، وستة أيام: بستيــــن يوماً، فهي ثلاثمائة وستون حسنة، عدد أيام السنة.

«Яғни, бір жылдың оразасына сай келеді. Өйткені, бір жақсылық он еселеп саналады. Рамазанның отыз күн оразасы он есе еселенгенде үш жүз күнге татиды. Ал, (Шəууəлдің) алты күн оразасы он есе еселенгенде алпыс күнге татиды. Екеуінің қосындысы – бір жылдың күндер санына сай; үш жүз алпыс жақсылыққа шақ келеді».
Əт-Тəнуир (10/276). Ашу / Түсініктеме

2021-05-12 22:33:14 Аллаһты ұлықтаудың (Тәкбірдің) артықшылығы

Аллаһ Тағала қасиетті Құранда былай дейді:

﴿وَلِتُكَبِّرُوا۟ اللهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ﴾.

﴾Сондықтан, Аллаһ сендерді тура жолға салғандығына жəне (Оның сендерге берген игіліктеріне) шүкірлік етулерің үшін, Оны ұлықтаңдар﴿.
Бақара сүресі, 185-аят.

Имам Ибн Абу Хатим сахих иснадпен Зейд Ибн Әсләмнан жеткізген хабарда ол ﴾Сондықтан, Аллаһ сендерді тура жолға салғандығы жəне (Оның сендерге берген игіліктері) үшін Оны ұлықтаңдар﴿ деген аятқа қатысты: «Яғни, ауыз ашатын күні (айт күні) тәкбір айту («Аллаһу Әкбар» деп Аллаһты ұлықтау)»- деген екен.
Тәфсир Ибн Абу Хатим (1/314).

Абу Һурайрадан (Аллаһ одан разы болсын) жеткен хадисте Аллаһ елшісі ﷺ:

ما أهلَّ مُهِلٌّ قطُّ إلَّا بُشِّرَ، ولا كبَّرَ مُكبِّرٌ قطُّ إلَّا بُشِّرَ. قيلَ: يا رسولَ اللهِ! بالجنَّةِ؟ قال: نعَم.

«Тəлбия айтқан əрбір адам тəлбия айтқан сайын сүйіншілендіріледі. Сол секілді, тəкбір айтқан əрбір адам да тəкір айтқан сайын сүйіншілендіріледі»,- дейді. Сонда сахабалар: «Уа, Аллаһтың елшісі! Жəннатпен сүйіншілендіріледі ме?»,- деп сұрайды. Ол: «Иə, (жəннатпен сүйіншілердіріледі)»,- дейді.
«Ахбару Макка» 897, «Муғжəм əл-Əусот» 7779, «Шуғаб əл-Иман» 3740, «Сунан əл-Кубро» 10378, «Əл-Жəмиғ əс-Сахих» 7/304.

Сондықтан, Аллаһ қаласа, санаулы сағаттардан кейін Рамазанның соңғы күні өз ұясына батып, барша мұсылмандарға Аллаһты ұлықтау ғибадаты шариғат етіледі. Ал, енді Тәкбір айтудың сипатын баяндай кетсек;

الله أكبر، الله أكبر،الله أكبر، لا إله إلا الله والله أكبر، الله أكبر ولله الحمد.

Аллаһу Әкбар, Аллаһу Әкбар, Аллаһу Әкбар, лə Илəһə иллаллаһу Аллаһу Әкбар, Аллаһу Әкбар уə Лиллəһиль-Хамд.

Мағынасы:
Аллаһ – Ұлық, Аллаһ – Ұлық, Аллаһ –Ұлық, Аллаһтан басқа құлшылық етілуге лайықты ешбір тәңір жоқ, Аллаһ – Ұлық, Аллаһ – Ұлық, əрі барлық мақтау тек Аллаһқа тиесілі. Ашу / Түсініктеме