IWEP.KZ(ИМЭП/ӘЭСИ)

2022-07-04 05:17:53 ​​Как сообщает Бюро национальной статистики АСПР РК, индекс физического объема (ИФО) Валового внутреннего продукта за январь-март 2022 года по отношению к соответствующему периоду прошлого года составил 104,6%. Отметим, что ИФО ВВП характеризует изменение объемов производства товаров и услуг в экономике за определенный период.

В структуре ВВП доля производства товаров занимает 38,8%, услуг – 52,7%.

Наибольший рост показали отрасли «Информация и связь» – 115,7%, «Транспорт и складирование» – 109,3%, «Строительство» – 108,6%.

Основной вклад в реальный рост ВВП внесли отрасли «Оптовая и розничная торговля»; «Ремонт автомобилей и мотоциклов», «Обрабатывающая промышленность» и «Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров». Ашу / Түсініктеме

2022-07-04 05:17:28 ​​ҚР Ұлттық статистика бюросының хабарлауынша, 2022 жылдың қаңтар-наурыз айларында жалпы ішкі өнімнің нақты көлем индексі (НКИ) өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 104,6% құрады. Айта кетсек, ЖІӨ НКИ белгілі бір кезеңдегі экономикадағы тауарлар мен қызметтерді өндіру көлемінің өзгеруін сипаттайды.

ЖІӨ құрылымында тауарлар өндірісінің үлесі 38,8%, қызметтер – 52,7% құрайды.

Ең жоғары өсімді «Ақпарат және байланыс» – 115,7%, «Көлік және қоймалау» – 109,3%, «құрылыс» – 108,6% салалары көрсетті.

ЖІӨ-нің нақты өсуіне «көтерме және бөлшек сауда»; «автомобильдер мен мотоциклдерді жөндеу», «өңдеу өнеркәсібі» және «тау-кен өнеркәсібі және карьерлерді қазу» салалары негізгі үлес қосты. Ашу / Түсініктеме

2022-07-01 06:07:32 ​​Президент РК Касым-Жомарт Токаев в ходе Шестого Каспийского саммита подчеркнул, что по итогам 5 месяцев текущего года объем перевозок казахстанских грузов по маршруту увеличился в 2,5 раза, а общий товарооборот с прикаспийскими странами – более чем на 9 %.

Как отмечается на официальном сайте Президента Казахстана, Касым-Жомарт Токаев полагает, что в условиях разрыва традиционных логистических цепочек транспортная взаимосвязанность становится ключевым фактором устойчивого роста и укрепления экономических связей государств. По его мнению, существенно возросла роль Транскаспийского международного транспортного маршрута для обеспечения транзитных потоков между Европой, Центральной Азией и Китаем.

Глава государства также обратил внимание, что в прошлом году объем взаимной торговли продовольствием Казахстана с прикаспийскими странами составил примерно 3,5 миллиарда долларов, из них около 70 % – с Россией по сухопутному маршруту.

«Отрадно, что наблюдается существенный рост товарооборота Казахстана с Азербайджаном – в 2,3 раза, с Ираном и Туркменистаном – в 2 раза. Немалую долю здесь занимает наш экспорт высококачественной пшеницы (примерно 5 млн тонн) и продовольственной муки (около 1,5 млн тонн). При этом у нас есть резервы по поставкам масличных культур в объеме более 1 миллиона тонн. Кроме того, Казахстан обладает значительным потенциалом для увеличения экспорта мясной и молочной продукции. Для укрепления торгового взаимодействия наших государств предстоит последовательно развивать современную логистическую инфраструктуру. Поэтому мы предлагаем создать прикаспийский продовольственный хаб, который позволит наращивать взаимный товарооборот с минимальными издержками», – заявил Президент Казахстана.

#ИМЭП #Экономика #Международные_Отношения #КаспийскийСаммит #ЦифраДня Ашу / Түсініктеме

2022-07-01 06:07:32 ​​ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев алтыншы Каспий саммиті барысында ағымдағы жылдың 5 айының қорытындысы бойынша қазақстандық жүк тасымалдау көлемі 2,5 есеге, ал Каспий маңы елдерімен тауар айналымы 9%-дан астам артқанына назар аударды.

Қазақстан Президентінің ресми сайтында ескерілгендей, Қасым-Жомарт Тоқаев дәстүрлі логистикалық тізбектердің үзілуі жағдайында көліктік өзара байланыс тұрақты өсу мен мемлекеттердің экономикалық байланыстарын нығайтудың негізгі факторына айналады деп санайды. Оның пікірінше, Еуропа, Орталық Азия және Қытай арасындағы транзиттік ағындарды қамтамасыз ету үшін Транскаспий халықаралық көлік бағдарының рөлі айтарлықтай өсті.

Сондай–ақ, мемлекет басшысы өткен жылы Қазақстанның азық-түлікпен Каспий маңы елдерімен өзара сауда-саттық көлемі шамамен 3,5 миллиард долларды құрағанына, оның 70%-ы Ресеймен құрлық бағыты бойынша жасалғанына назар аударды.

«Қазақстанның Әзербайжанмен – 2,3 есе, Иран мен Түрікменстанмен – 2 есе тауар айналымының айтарлықтай өскені байқалады. Мұнда біздің жоғары сапалы бидай (шамамен 5 млн тонна) мен азық-түлік ұнын (шамамен 1,5 млн тонна) экспорттауымыз едәуір үлесті алады. Бұл ретте бізде майлы дақылдарды жеткізу бойынша 1 миллион тоннадан астам көлемде резервтер бар. Бұдан басқа, Қазақстан ет және сүт өнімдерінің экспортын ұлғайту үшін айтарлықтай әлеуетке ие. Мемлекеттеріміздің сауда-саттық өзара іс-қимылын нығайту үшін қазіргі заманғы логистикалық инфрақұрылымды дәйекті түрде дамыту қажет. Сондықтан біз Каспий маңы азық – түлік хабын құруды ұсынамыз, ол өзара тауар айналымын ең аз шығынмен өсіруге мүмкіндік береді», - деді Қазақстан Президенті.

#ӘЭСИ #Экономика #Халықаралық_Қатынастар #КаспийСаммиті #БүгінгіСан Ашу / Түсініктеме

2022-06-30 07:57:19 ​​Соглашение о международном транспортном коридоре (МТК) «Север – Юг» между Россией, Ираном и Индией вступило в силу в 2002 г. На следующий год Казахстан присоединился к проекту. Как подчеркнула эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик, новая трансконтинентальная транспортная артерия стала общекаспийским проектом.

По оценке ЕАБР, потенциал грузовых перевозок по МТК «Север-Юг» может составлять от 14,6 до 24,7 млн тонн в год. При этом совокупный потенциал контейнерных перевозок по всем трем маршрутам коридора всеми видами транспорта может составить от 325 до 662 тыс. ДФЭ (от 5,9 до 11,9 млн т) к 2030 г.

Непосредственно через восточную ветку маршрута контейнерный грузооборот может составить от 74 до 160 тыс. ДФЭ к 2030 г.

Как отмечает Лидия Пархомчик, подобная перспектива выглядит весьма привлекательно для Казахстана, который имеет далекоидущие планы в отношении наращивания собственного транспортно-логистического потенциала.

Для Казахстана важным представляется тот факт, что МТК «Север-Юг» обладает значительным потенциалом по перевозке зерновых грузов. Объемы транспортировки зерновых может составить от 8,7 до 12,8 миллиона тонн к 2030 г.

Акцент на развитие транспортировки данного вида грузов становится особенно актуальным для обеспечения региональной продовольственной безопасности.

В то же время, ключевой проблемой для развития транспортных маршрутов МТК «Север-Юг» остается высокая стоимость тарифных ставок на транспортировку грузов.

С какими еще трудностями сталкивается МТК «Север-Юг» на современном этапе? Какие перспективы открываются перед МТК с учетом глобальной перестройки мировой логистики? Почему сопряжение с инфраструктурными маршрутами по линии Восток-Запад может и должно стать качественным преимуществом для международного транспортного коридора?

Ответы на эти вопросы читайте в свежем интервью эксперта ИМЭП Лидии Пархомчик.
Материал доступен для ознакомления на официальном сайте Института мировой экономики и политики: https://iwep.kz/#/posts/62bb3f584ca76f0cd65ecd4a/#header

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Международные_Отношения #Логистика #Север #Юг #МТК Ашу / Түсініктеме

2022-06-30 07:57:19 ​​Ресей, Иран және Үндістан арасындағы «Солтүстік – Оңтүстік» халықаралық тасымалдау дәлізі (ХТД) туралы келісім 2002 жылы күшіне енді. ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, жаңа трансқұрлықтық тасымалдау артериясы жалпыкаспийлық жобасы болды.

ЕАДБ бағалауы бойынша «Солтүстік-Оңтүстік» ХТД бойынша жүк тасымалдарының әлеуеті жылына 14,6-дан 24,7 млн тоннаға дейін құрауы мүмкін. Бұл ретте дәліздің барлық үш бағыты бойынша тасымалдардың барлық түрлерімен контейнерлік тасымалдардың жиынтық әлеуеті 2030 жылға қарай 325-тен 662 мың ЖФЭ-ге дейін (5,9-дан 11,9 млн т-ға дейін) құрауы мүмкін.

Бағыттың шығыс тармағы арқылы контейнерлік жүк айналымы 2030 жылға қарай 74-тен 160 мың ЖФЭ-ге дейін құрауы мүмкін.

Лидия Пархомчик атап өткендей, мұндай перспектива өзінің тасымалдау-логистикалық әлеуетін арттыруға қатысты алыс жоспарлары бар Қазақстан үшін өте тартымды көрінеді.

Қазақстан үшін «Солтүстік-Оңтүстік» ХТД астық жүктерін тасымалдау бойынша айтарлықтай әлеуетке ие болу фактісі маңызды болып табылады. Дәнді дақылдарды тасымалдау көлемі 2030 жылға қарай 8,7-ден 12,8 миллион тоннаға дейін болуы мүмкін.

Жүктердің осы түрін тасымалдауды дамытуға баса назар өңірлік азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін ерекше өзекті болып отыр.

Сонымен қатар, «Солтүстік-Оңтүстік» ХТД тасымалдау бағыттарын дамыту үшін негізгі мәселе жүктерді тасымалдауға арналған тарифтік мөлшерлемелер құнының жоғары болуы.

Қазіргі кезеңде «Солтүстік-Оңтүстік» ХТД тағы қандай қиындықтарға тап болуда? Әлемдік логистиканы жаһандық қайта құруды ескере отырып, ХТД алдында қандай перспективалар ашылуда? Неліктен Шығыс-Батыс желісі бойынша инфрақұрылымдық маршруттармен ұштасу халықаралық көлік дәлізі үшін сапалы артықшылық бола алады және болуға тиіс?

Бұл сұрақтарға жауаптарды ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчиктің жаңа сұхбатынан оқыңыз.
Материалды әлемдік экономика және саясат институтының ресми сайтынан танысуға болады: https://iwep.kz/#/posts/62bb3f584ca76f0cd65ecd4a/#header

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Халықаралық_Қатынастар #Логистика #Солтүстік #Оңтүстік #ХТД Ашу / Түсініктеме

2022-06-30 07:57:19 ​​Президент Узбекистана Шавкат Мирзиеев предложил провести референдум по внесению изменений в конституцию страны. Поправки предполагают ряд прогрессивных изменений, считает политолог.

Как отметил эксперт ИМЭП Ерсултан Жансейтов, в обновленной конституции будут определены благоприятный деловой и инвестиционный климат в государстве, обеспечение условий для развития бизнеса, недопущения монополизации в экономике, право осуществления предпринимателями получать неограниченный размер дохода. Также предлагается запрет смертной казни и закрепление прав граждан на неприкосновенность частной жизни.

Ерсултан Жансейтов обратил особое внимание на то, что решение о проведении референдума в Узбекистане было принято спустя 15 дней после казахстанского референдума.

«Данный факт можно интерпретировать как признание эффективности и актуальности принятого Касым-Жомартом Токаевым решения о проведении общенационального референдума и перенимание нашим соседом положительного казахстанского опыта», - подчеркнул он.

Важным моментом также является внесение изменений в конституционную статью 74, то есть лишения Каракалпакстана права выхода из состава Узбекистана по результатам народного референдума. Очевидно, считает эксперт, стимулом для принятия такого решения послужил прецедент с новообразованными квазигосударственными образованиями в Украине. Какой позиции по отношению к таковым придерживается Казахстан? А также, в чем заключаются основные отличия в референдумах Казахстана и Узбекистана?

Подробнее в свежем интервью эксперта Института мировой экономики и политики Е. Жансейтова.

https://tengrinews.kz/sng/pochemu-uzbekistane-planiruyut-izmenit-status-471877/

#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Референдум #Конституция #Казахстан #Узбекистан Ашу / Түсініктеме

2022-06-30 07:57:19 ​​Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев ел конституциясына өзгерістер енгізу жөнінде референдум өткізуді ұсынды. Саясаттанушының ойынша түзетулер бірқатар прогрессивті өзгерістерді қамтиды.

ӘЭСИ сарапшысы Ерсұлтан Жансейітов атап өткендей, жаңартылған конституцияда мемлекеттегі қолайлы іскерлік және инвестициялық ахуал, бизнесті дамыту үшін жағдайларды қамтамасыз ету, экономикада монополиялануға жол бермеу, кәсіпкерлердің шектеусіз табыс алу құқығы айқындалатын болады. Сондай-ақ, өлім жазасына тыйым салу және азаматтардың жеке өміріне қол сұғылмаушылық құқықтарын бекіту ұсынылады.

Ерсұлтан Жансейітов Өзбекстанда референдум өткізу туралы шешім Қазақстан референдумынан кейін 15 күн өткен соң қабылданғанына ерекше назар аударды.

«Бұл фактіні Қасым-Жомарт Тоқаевтың жалпыұлттық референдум өткізу туралы қабылдаған шешімінің тиімділігі мен өзектілігін мойындау және көршіміздің қазақстандық оң тәжірибені қабылдауы ретінде түсіндіруге болады», - деп ол ескерді.

Сондай-ақ, 74 конституциялық бапқа өзгерістер енгізу, яғни халықтық референдум нәтижелері бойынша Қарақалпақстанның Өзбекстаннан шығу құқығынан айыру маңызды мәселе болып табылады. Сарапшының пікірінше, Украинадағы жаңадан құрылған Квазимемлекеттік құрылымдармен болған жағдай осындай шешім қабылдауға түрткі болды. Қазақстан осындай айқындамаға қатысты қандай ұстанымды қолданады? Сондай-ақ, Қазақстан мен Өзбекстанның референдумдарындағы негізгі айырмашылықтар неде?

Толығырақ Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Е.Жансейітовтің сұхбатынан оқи аласыздар.

https://tengrinews.kz/sng/pochemu-uzbekistane-planiruyut-izmenit-status-471877/

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Референдум #Конституция #Қазақстан #Өзбекстан Ашу / Түсініктеме

2022-06-28 04:16:40 ​​В прошлом году товарооборот Казахстана со странами БРИКС превысил 45 млрд долларов США. Об этом сообщил Президент РК Касым-Жомарт Токаев в ходе своего выступления на 14-м саммите БРИКС, который был посвящен теме «Построение высококачественных партнерских отношений между странами БРИКС, создание новой эры глобального развития».

Касым-Жомарт Токаев подчеркнул, что Казахстан рассматривает БРИКС в качестве влиятельной организации и одной из основных движущих сил роста мировой экономики. Глава государства также обратил внимание, что в обозримом будущем имеется множество возможностей для расширения объема товарооборота между Казахстаном и странами БРИКС.

Говоря о текущем мировом развитии Касым-Жомарт Токаев отметил, что сегодня мир столкнулся с беспрецедентной геополитической и экономической турбулентностью. В частности, он указал на ухудшение ситуации с продовольственной безопасностью.

Глава государства полагает, что эффективное преодоление продовольственного кризиса требует скоординированных международных мер реагирования, как краткосрочного, так и долгосрочного характера.

«Мы готовы внести свой вклад в эти усилия, используя свой огромный сельскохозяйственный потенциал. Обеспечение продовольственной безопасности требует хорошо функционирующей системы торговли продовольствием и сельским хозяйством, основанной на принципах справедливости и недискриминации. В этой связи председательство нашей страны на недавно завершившейся 12-й министерской конференции ВТО придало новое политическое направление соответствующим переговорам», – подчеркнул Президент РК.

Напомним, что международное объединение БРИКС состоит из 5 стран с быстроразвивающимися рынками и экономикой: Бразилия, Россия, Индия, Китай и ЮАР. Основная задача организации заключается в укреплении возможностей экономической интеграции и развития торговых отношений между странами-участницами БРИКС.

https://akorda.kz/ru/prezident-kazahstana-prinyal-uchastie-v-dialoge-vysokogo-urovnya-po-globalnomu-razvitiyu-briks-245321 Ашу / Түсініктеме

2022-06-28 04:16:40 ​​Өткен жылы Қазақстанның БРИКС елдерімен тауар айналымы 45 млрд АҚШ долларынан асты. Бұл туралы ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев БРИКС-тің 14-ші саммитінде "БРИКС елдері арасында жоғары сапалы серіктестік қатынастар құру, жаһандық дамудың жаңа дәуірін құру" тақырыбына арналған сөйлеген сөзінде айтып кетті.

Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан БРИКС-ті ықпалды ұйым және әлемдік экономика өсімінің негізгі қозғаушы күші ретінде қарастыратынын атап өтті. Мемлекет басшысы таяу болашақта Қазақстан мен БРИКС елдері арасындағы тауар айналымы көлемін кеңейту үшін көптеген мүмкіндіктер бар екеніне назар аударды.

Қасым-Жомарт Тоқаев қазіргі әлемдік даму туралы айта келіп, бүгінде әлем теңдессіз геосаяси және экономикалық тұрақсыздыққа тап болғанын атап өтті. Атап айтқанда, ол азық-түлік қауіпсіздігі жағдайының нашарлағанын атап өтті.

Мемлекет басшысы азық-түлік дағдарысын тиімді еңсеру қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді сипаттағы Үйлестірілген халықаралық ден қою шараларын талап етеді деп санайды.

«Біз үлкен ауылшаруашылық әлеуетін пайдалана отырып, осы күш-жігерге өз үлесімізді қосуға дайынбыз. Азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету әділеттілік пен кемсітпеу қағидаттарына негізделген жақсы жұмыс істейтін азық-түлік және ауылшаруашылық сауда жүйесін қажет етеді. Осыған байланысты біздің еліміздің ДСҰ-ның жақында аяқталған 12 – ші министрлік конференциясына төрағалық етуі тиісті келіссөздерге жаңа саяси бағыт берді», - деп атап өтті ҚР Президенті.

Естеріңізге сала кетейік, БРИКС халықаралық бірлестігі экономикасы мен нарығы қарқынды дамып келе жатқан 5 елден тұрады: Бразилия, Ресей, Үндістан, Қытай және ОАР. Ұйымның негізгі міндеті-экономикалық интеграция мүмкіндіктерін нығайту және БРИКС-ке мүше елдер арасындағы сауда қатынастарын дамыту.

https://akorda.kz/ru/prezident-kazahstana-prinyal-uchastie-v-dialoge-vysokogo-urovnya-po-globalnomu-razvitiyu-briks-245321 Ашу / Түсініктеме