IWEP.KZ(ИМЭП/ӘЭСИ)

2022-06-17 12:05:22 ​​В 2021 г. «Газпром» экспортировал в страны Европы 155 млрд кубометров газа. По мнению Европейской Комиссии лишь 60 из них можно заменить покупкой у других поставщиков – 10 млрд кубометров трубопроводного газа и 50 млрд кубометров СПГ.

Даже с учетом строительства нового морского газопровода через Средиземное море между Испанией и Италией, по которому может пойти экспортный регазифицированный СПГ, избавиться от российского газа в энергобалансе Европе удастся еще не скоро.

Эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик обращает внимание, что согласно представленному Европейской комиссией плану REPowerEU, уже к концу года Европа должна втрое снизить поставки природного газа с 3 млрд кубометров до 1 млрд кубометров в неделю. Однако дальнейшее сокращение окажется для Европы крайне болезненным. По самым оптимистичным прогнозам, полностью отказаться от российских поставок станет возможным лишь в 2027 г.

В своем свежем анализе отношений России и Европы в области поставок газа Лидия Пархомчик приходит к выводу, что в краткосрочной перспективе Россия, Украина и Европа сохранят энергетическое взаимодействие, хотя и в усеченном формате. Однако тренд на снижение энергетической зависимости от России будет только усиливаться.

Детали и подробности – по ссылке в свежем материале на эту тему.

https://tengrinews.kz/world_news/izbavitsya-rossiyskogo-gaza-evrope-udastsya-ne-skoro-ekspert-471144/

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Международные_Отношения #Россия #Европа #СПГ #Газ Ашу / Түсініктеме

2022-06-17 12:05:22 ​​2021 жылы «Газпром» Еуропа елдеріне 155 млрд текше метр газ экспорттады. Еуропалық комиссияның пікірінше, олардың тек 60–ын басқа жеткізушілерден сатып алуға болады - 10 миллиард текше метр құбыр газы және 50 миллиард текше метр СТГ.

Испания мен Италия арасындағы Жерорта теңізі арқылы экспорттық қайта газдандырылған СТГ жүре алатын жаңа теңіз газ құбырының құрылысын ескерсек де, Еуропа жақында Ресей газынан энергетикалық баланста құтыла алмайды.

ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик Еуропалық Комиссия ұсынған REPowerEU жоспарына сәйкес, жыл соңына қарай Еуропа табиғи газ жеткізілімін аптасына 3 млрд текше метрден 1 млрд текше метрге дейін үш есеге азайтуы тиіс екеніне назар аударады. Алайда, одан әрі қысқарту Еуропа үшін өте ауыр болады. Ең оптимистік болжамдарға сәйкес, ресейлік жеткізілімдерден толығымен бас тарту тек 2027 жылы мүмкін болады.

Лидия Пархомчик газ жеткізу саласындағы Ресей мен Еуропаның қарым-қатынасын жаңа талдауда қысқа мерзімде Ресей, Украина және Еуропа қысқартылған форматта болса да, энергетикалық өзара әрекеттесуді сақтайды деген қорытындыға келді. Алайда Ресейге энергетикалық тәуелділікті төмендету үрдісі күшейе түседі.

Осы тақырып бойынша толық ақпаратты жаңа материалдағы сілтеме бойынша біле аласыз.

https://tengrinews.kz/world_news/izbavitsya-rossiyskogo-gaza-evrope-udastsya-ne-skoro-ekspert-471144/

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Халықаралық_Қатынастар #Ресей #Еуропа #СТГ #Газ Ашу / Түсініктеме

2022-06-17 11:20:38 ​​На фоне украинского кризиса мы наблюдаем значительную активизацию турецкой внешней политики. Под руководством Реджепа Эрдогана сегодняшняя Турция выступает одной из самых энергичных акторов мировой геополитики.

С одной стороны, успехи Анкары обусловлены масштабными сдвигами в глобальном балансе сил. С другой, изменение геополитического профиля Турции вызвано и объективным расширением ее влияния и возможностей.

«Крупнейшая армия на Ближнем Востоке и вторая по численности в блоке НАТО, а также солидный экономический потенциал вкупе с амбициозным руководством позволяют Анкаре проецировать силу сразу на нескольких направлениях», - подчеркнул эксперт ИМЭП Жумабек Сарабаеков.

Геоэкономические позиции Турции в регионе также усиливаются. За счет реализации крупных инфраструктурных проектов в сфере энергетики и транспорта Турция превращается в ключевой транзитный хаб и основной пункт на пути доставки на европейские рынки нефти и газа.

Вместе с тем есть серьезный риск того, что запаса прочности турецкой экономики может не хватить для обеспечения ее внешнеполитических амбиций. Так, отмечает Жумабек Сарабков, уже сегодня Турция сталкивается с масштабным кризисом, который преследует ее с начала пандемии.

В чем причины этого кризиса и к какому возможному сценарию развития событий он может привести в будущем? Подробнее читайте в материале по ссылке:

https://tengrinews.kz/world_news/pretenduet-status-sverhderjavyi-ekspert-otsenil-471143/

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Турция Ашу / Түсініктеме

2022-06-17 11:20:38 ​​Украин дағдарысы жағдайында біз түрік сыртқы саясатының айтарлықтай жандануын байқап жатырмыз. Режеп Ердоғанның басшылығымен бүгінгі Түркия әлемдік геосаясаттың ең қуатты акторларының бірі болып табылады.

Бір жағынан, Анкараның жетістігі күштердің жаһандық тепе-теңдігіндегі ауқымды өзгерістерге байланысты. Екінші жағынан, Түркияның геосаяси бейінінің өзгеруі оның ықпалы мен мүмкіндіктерінің объективті кеңеюіне байланысты.

«Таяу Шығыстағы ең үлкен армия және НАТО блогындағы екінші үлкен армия, сондай-ақ өршіл басшылықпен бірге экономикалық әлеует Анкараға бірден бірнеше бағытта күш жобалауға мүмкіндік береді», - деп атап өтті ӘЭСИ сарапшысы Жұмабек Сарабеков.

Түркияның аймақтағы геоэкономикалық ұстанымдары да күшейе түсуде. Энергетика және көлік саласындағы ірі инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру есебінен Түркия негізгі транзиттік хабқа және еуропалық нарықтарға мұнай мен газды жеткізу жолындағы негізгі пунктке айналуда.

Сонымен бірге, түрік экономикасының беріктігі оның сыртқы саяси амбицияларын қамтамасыз ету үшін жеткіліксіз болуы мүмкін деген үлкен қауіп бар. Сонымен, Жұмабек Сарабков атап өткендей, бүгінде Түркия пандемия басталғаннан бері оны бастан кешіретін ауқымды дағдарысқа тап болып отыр.

Бұл дағдарыстың себептері неде және болашақта ол қандай сценарийге әкелуі мүмкін? Толығырақ материалдан мына сілтеме бойынша оқыңыз:

https://tengrinews.kz/world_news/pretenduet-status-sverhderjavyi-ekspert-otsenil-471143/

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Түркия Ашу / Түсініктеме

2022-06-16 15:33:29 ​​По состоянию на конец 2022 года Национальный Банк РК прогнозирует инфляцию на уровне 13-15%. Как отмечается, в 2023 году инфляция постепенно замедлится до 7,5-9,5% с учетом принимаемых мер в области денежно-кредитной политики, постепенного снижения внешнего инфляционного давления и планируемого к реализации контрциклического бюджетного правила.

Прогноз сформирован с учетом реализации комплекса мер Правительства по контролю и снижению уровня инфляции, который фокусируется на сбалансированном развитии потребительских рынков. При успешной реализации данного комплекса мер инфляция может снизиться до нижней границы прогноза.

C учетом текущего баланса рисков 6 июня т.г. НБ РК сохранил базовую ставку на уровне 14%. При отсутствии новых шоков сохранение текущего уровня базовой ставки окажет сдерживающее воздействие на рост цен в среднесрочной перспективе.

В мае, несмотря на продолжающуюся неопределенность и волатильность на глобальных финансовых рынках, курс тенге укрепился до 415,16 тенге за доллар США, или на 6,8%.

Как подчеркнул Председатель Национального Банка РК Галымжан Пирматов, укрепление национальной валюты связано с высокими рыночными ценами на нефть и газ и налоговыми выплатами экспортеров, изменением сентимента участников рынка в связи со снижением спроса на иностранную валюту со стороны физических лиц, укреплением курса российского рубля.

Подробнее о том, как мировая и казахстанская экономика продолжает функционировать на фоне геополитических рисков и устойчиво высокой инфляции, читайте по ссылке:
https://dknews.kz/ru/ekonomika/240547-nacbank-prodolzhit-obespechivat-cenovuyu-i-finansovoy Ашу / Түсініктеме

2022-06-16 15:33:29 ​​2022 жылдың соңындағы жағдай бойынша ҚР Ұлттық банкі инфляцияны 13-15% деңгейінде болжайды. Атап өтілгендей, 2023 жылы ақша-кредит саясаты саласында қабылданып жатқан шараларды, сыртқы инфляциялық қысымның біртіндеп төмендеуін және іске асыруға жоспарланған контрциклдік бюджет ережесін ескере отырып, инфляция біртіндеп 7,5-9,5%-ға дейін түседі.

Болжам Үкіметтің тұтыну нарықтарының теңгерімді дамуына бағытталған инфляция деңгейін бақылау және төмендету жөніндегі шаралар кешенін іске асыруды ескере отырып қалыптасты. Осы шаралар кешенін сәтті іске асырған кезде инфляция болжамның төменгі шегіне дейін төмендеуі мүмкін.

Осы жылдың 6 маусымында тәуекелдердің ағымдағы теңгерімін ескере отырып, ҚР ҰБ базалық мөлшерлемені 14% деңгейінде сақтап қалды. Жаңа күйзелістер болмаған кезде базалық мөлшерлеменің ағымдағы деңгейін сақтау Орта мерзімді перспективада бағаның өсуіне тежеуші әсер етеді.

Мамыр айында жаһандық қаржы нарықтарындағы тұрлаусыздық пен құбылмалылықтың жалғасуына қарамастан, теңге бағамы бір АҚШ доллары үшін 415,16 теңгеге дейін немесе 6,8%-ға нығайды.

ҚР Ұлттық Банкінің Төрағасы Ғалымжан Пірматов атап өткендей, ұлттық валютаның нығаюы мұнай мен газдың жоғары нарықтық бағаларымен және экспорттаушылардың салық төлемдерімен, жеке тұлғалар тарапынан шетел валютасына сұраныстың төмендеуіне байланысты нарық қатысушылары сентиментінің өзгеруімен, Ресей рублі бағамының нығаюымен байланысты.

Әлемдік және қазақстандық экономиканың геосаяси тәуекелдер мен тұрақты жоғары инфляция аясында қалай жұмыс істеп жатқаны туралы толығырақ сілтеме бойынша оқыңыз:
https://dknews.kz/ru/ekonomika/240547-nacbank-prodolzhit-obespechivat-cenovuyu-i-finansovoy Ашу / Түсініктеме

2022-06-15 15:09:56 ​​Одним из важных изменений, внесённых в Конституцию РК по итогам референдума, стал новый порядок назначения акимов областей и городов республиканского значения.

Если раньше президент предлагал лишь одну кандидатуру, которую депутаты маслихатов согласовывали либо не согласовывали, то теперь он будет вносить на их рассмотрение не менее двух. Кандидат, набравший наибольшее количество голосов, считается получившим согласие.

Как отмечает эксперт ИМЭП Арман Токтушаков, в программе политических реформ, представленной Касым-Жомартом Токаевым в рамках недавнего Послания, речь шла о том, что голосовать будут только депутаты областного маслихата, а в конституционных поправках эту норму расширили – теперь это право получат депутаты всех маслихатов, включая ещё и районные, а также городские.

«Данная норма вводится в рамках системного усиления местных представительных органов власти, предполагает повышение самостоятельности и обеспечение более эффективной работы маслихатов. В то же время она снижает влияние президента на них и усиливает конкуренцию на региональном уровне, что в целом будет способствовать демократизации политического процесса», - считает Арман Токтушаков.

Что дает новшество и в чём его преимущество?

Во-первых, в результате принятия указанной нормы можно будет говорить о формировании полноценной системы косвенных выборов акимов областей и городов республиканского значения. Проще говоря, депутаты маслихатов, напрямую участвуя в избрании глав регионов, будут представлять интересы граждан. Эксперт в этой связи напоминает, что сами маслихаты формируются населением на основе прямого избирательного права сроком на пять лет.

«Считаю, что это должно способствовать повышению уровня ответственности как избираемых подобным образом руководителей, так и депутатов маслихатов, непосредственно участвующих в голосовании. Главная задача - создать более качественный и эффективный корпус глав регионов, которые будут чувствовать влияние сильных и независимых маслихатов», - говорит эксперт ИМЭП.

Во-вторых, такую процедуру назначения акимов областей следует рассматривать в одном контексте с другими политическими реформами, связанными с избирательным процессом. Так, в прошлом году впервые состоялись прямые выборы сельских акимов. В ближайшие несколько лет путем прямого народного волеизъявления сменится весь их корпус. Кроме того, в 2023–2024 годах предстоит переход к выборности районных акимов, что станет еще одним шагом к активизации политической жизни на местах. Все эти меры направлены на развитие местного самоуправления и расширение участия граждан в управлении страной.

Почему была выбрана именно данная модель? Она должна способствовать повышению самостоятельности местной власти, а также передаче части полномочий из центров в регионы.

«Необходимы последовательное региональное развитие и постепенная передача полномочий из центра на места. Поэтому предложенная главой государства модель косвенных выборов глав регионов представляется оптимальной в текущих политических условиях. Её можно назвать достаточно серьезным шагом с точки зрения поэтапной модернизации политической системы и децентрализации власти», - резюмирует А. Токтушаков.

Подробнее читайте по ссылке: https://qmonitor.kz/politics/4198

#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Выборы #Конституция #Президент Ашу / Түсініктеме

2022-06-15 15:09:56 ​​Референдум қорытындысы бойынша ҚР Конституциясына енгізілген маңызды өзгерістердің бірі облыстар мен Республикалық маңызы бар қалалардың әкімдерін тағайындаудың жаңа тәртібі болды.

Егер бұрын Президент мәслихаттар депутаттары келіскен немесе келіспеген бір ғана кандидатураны ұсынса, енді ол олардың қарауына кемінде екеу енгізеді. Ең көп дауыс жинаған Кандидат келісім алған болып есептеледі.

ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақовтың айтуынша, Қасым-Жомарт Тоқаев жақында жолдаған Жолдау аясында ұсынған саяси реформалар бағдарламасында тек облыстық мәслихат депутаттары ғана дауыс беретін болады, ал конституциялық түзетулерде бұл норманы кеңейтті – енді бұл құқықты барлық мәслихаттардың, соның ішінде аудандық, сондай-ақ қалалық мәслихаттардың депутаттары алады.

«Бұл норма биліктің жергілікті өкілді органдарын жүйелі күшейту шеңберінде енгізіледі, ол өз дербестігін арттыруды және мәслихаттардың неғұрлым тиімді жұмысын қамтамасыз етуді көздейді. Сонымен бірге, ол президенттің оларға ықпалын төмендетеді және өңірлік деңгейде бәсекелестікті күшейтеді, бұл жалпы саяси процесті демократияландыруға ықпал ететін болады», - деп есептейді Арман Тоқтышақов.

Жаңашылдық не береді және оның артықшылығы неде?

Біріншіден, аталған норманы қабылдау нәтижесінде облыстар мен республикалық маңызы бар қалалар әкімдерін жанама сайлаудың толыққанды жүйесін қалыптастыру туралы айтуға болады. Басқаша айтқанда, мәслихаттар депутаттары өңірлер басшыларын сайлауға тікелей қатыса отырып, азаматтардың мүдделерін білдіретін болады. Сарапшы осыған байланысты мәслихаттардың өзін халық тікелей сайлау құқығы негізінде бес жыл мерзімге қалыптастыратынын еске салады.

«Бұл осылайша сайланатын басшылардың да, сондай-ақ тікелей дауыс беруге қатысатын мәслихат депутаттарының да жауапкершілік деңгейін арттыруға ықпал етуге тиіс деп санаймын. Басты міндет - күшті және тәуелсіз мәслихаттардың ықпалын сезінетін өңірлер басшыларының неғұрлым сапалы әрі тиімді корпусын құру», - дейді ӘЭСИ сарапшысы.

Екіншіден, облыс әкімдерін тағайындаудың мұндай рәсімін сайлау процесіне байланысты басқа да саяси реформалармен бір контексте қарау керек. Мәселен, өткен жылы алғаш рет ауыл әкімдерін тікелей сайлау өтті. Алдағы бірнеше жылда тікелей халықтық ерік-жігердің арқасында олардың бүкіл корпусы өзгереді. Бұдан басқа, 2023-2024 жылдары аудан әкімдерін сайлауға көшу керек, бұл жергілікті жерлердегі саяси өмірді жандандырудың тағы бір қадамы болады. Бұл шаралардың барлығы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытуға және азаматтардың елді басқаруға қатысуын кеңейтуге бағытталған.

Неліктен бұл модель таңдалды? Ол жергілікті биліктің дербестігін арттыруға, сондай-ақ өкілеттіктердің бір бөлігін орталықтардан өңірлерге беруге ықпал етуге тиіс.

«Жүйелі өңірлік даму және өкілеттіктерді орталықтан жергілікті жерге біртіндеп беру қажет. Сондықтан мемлекет басшысы ұсынған өңірлер басшыларын жанама сайлау моделі қазіргі саяси жағдайда оңтайлы болып көрінеді. Оны саяси жүйені кезең - кезеңімен жаңғырту және билікті орталықсыздандыру тұрғысынан айтарлықтай маңызды қадам деп атауға болады», - деп түйіндеді А.Тоқтушаков.

Толығырақ мына сілтеме бойынша оқыңыз: https://qmonitor.kz/politics/4198

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Сайлау #Конституция #Президент Ашу / Түсініктеме

2022-06-14 12:54:09 ​​Как сообщает Бюро национальной статистики, объем розничной торговли в Казахстане за январь-май 2022г. составил 4738,3 млрд тенге, что на 3,3% больше уровня соответствующего периода 2021г. Розничная реализация товаров торгующими предприятиями увеличилась на 8,3%.

Доля продовольственных товаров в общем объеме розничной торговли составляет 31,7%, непродовольственных товаров – 68,3%.

Наибольший рост объема реализации отмечен по непродовольственным товарам, а именно на предприятиях, реализующих смазочные материалы, трикотажные и чулочно-носочные изделия, автомобильные детали, узлы и принадлежности, моторное топливо, электрические бытовые приборы, фармацевтические товары, компьютеры, периферийное оборудование и программное обеспечение, одежду, обувь, косметические товары и туалетные принадлежности.

На 1 июня 2022 г. объем товарных запасов торговых предприятий (по отчитавшимся предприятиям) в розничной торговле составил 1151,8 млрд тенге, в днях торговли – 65 дней.

Наибольший удельный вес в общем объеме розничной торговли республики в январе-мае 2022г. приходится на г. Алматы (30,2%), г. Нур-Султан (11,4%), Восточно-Казахстанскую (9,6%) и Карагандинскую (9,1%) области.

https://www.gov.kz/memleket/entities/stat/press/news/details/387184?lang=ru

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Статистика #ЦифраДня Ашу / Түсініктеме

2022-06-14 12:54:09 ​​Ұлттық статистика бюросының хабарлауынша, Қазақстанда 2022 жылдың қаңтар-мамыр айларында бөлшек сауда көлемі 4738,3 млрд теңгені құрады, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 3,3%-ға артық.

Бөлшек сауданың жалпы көлеміндегі азық – түлік тауарларының үлесі 31,7%-ды, азық-түлік емес тауарлардың үлесі 68,3%-ды құрайды.

Сату көлемінің ең көп өсуі азық-түлік емес тауарлар бойынша атап өтілді, нақты айтқанда майлау материалдарын, трикотаж және шұлық бұйымдарын, автомобиль бөлшектерін, тораптар мен керек-жарақтарды, мотор отынын, тұрмыстық электр аспаптарын, фармацевтикалық тауарларды, компьютерлерді, перифериялық жабдықты және бағдарламалық қамтамасыз етуді, киімді, аяқ киімді, косметикалық тауарларды және дәретхана керек-жарақтарын өткізетін кәсіпорындарда.

2022 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша сауда кәсіпорындарының тауар қорларының көлемі (есеп берген кәсіпорындар бойынша) бөлшек саудада 1151,8 млрд теңгені, сауда күндері – 65 күнді құрады.

2022 жылғы қаңтар-мамырда республиканың бөлшек саудасының жалпы көлеміндегі ең үлкен үлес салмағы Алматы қаласына (30,2%), Нұр-Сұлтан қаласына (11,4%), Шығыс Қазақстан (9,6%) және Қарағанды (9,1%) облыстарына келеді.

https://www.gov.kz/memleket/entities/stat/press/news/details/387184?lang=ru

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Статистика #БүгінгіСан Ашу / Түсініктеме