2021-11-01 11:16:19
ӨЗБЕКСТАН НЕГЕ ЖАРЛЫ?
Бул сорауға жауап бериу ушын, ис жүзиндеги мысаллардан келтирип өтсек, гез келген адамға түсиникли болары анық. Мысалы: Өзбекстан автомашина шығарамыз деп мақтанады, негизинде "Узавтомоторс" сол машиналарды Кореядан запчасть күйинде әкелип Асака конвееринде жинайды.
Тапқан табысының негизги бөлиги, сол таяр запчастьларды импортлауга кетеди. Қалган табысы салық, коррупция, соныңменен пайданың орнына зиян (убыток) шығып, машинаны халқына еки есе бахаменен сатады. Бирақ машинасын қымбат бахада сыртқа сата алмайды, ал сатпайын десе импорт ислеу ушын валюта (рубль, тенге) керек. Сол ушында оларға аламан деген бахасында усынады.
Екинши жағынан бул үлкенлердиң майлы бизнеси, буны мәмлекет банкрот болмаса өзлигинен тоқтатуға ашкөзлиги жибермейди. Енди машинаданда майлы бизнеске келсек ол халық тутыну тауарларының импорт бизнеси: Турмыс техникаларын әкелип жинап сату, қурылыс материалларын импортлауға дейин усы «Жабық граница- импорт» схемасыменен исленеди.
Қысқаша айтқанда шет ел фирмалары өзлериниң гөне технологияларын Өзбекстан қусаған «коррупциясуйер» жарлы мәмлекетлерге арзан сатады (откат алуыда мүмкин). Олар оны Ташкент, Самаркандка акелип жинап Өзбекстанның брендименен халыққа қымбат бахада сатады. Сөйтип булар өзинше санаат мекемелери болып есапланып мәмлекеттиң кауендерлигин алады. Таможныйда «жасыл коридор» дан пайдаланады. Бирақ олар паразит карханалар, қып қызыл дел-далшы спекулянтлар.
Енди көз алдыңызга келтирип көриң, 35 млн халық жылына қанша турмыс техникаларын, ускенелер қурылыс материалларын сатып алады! «Узавтотранспорт» Айсбергтиң төбеси болса, үлкен бөлиги су астында көринбей тур. Әне сол ушында границамыздың тез арада ашылуынан үмит жоқ.
Енди ондай нәрсе басқа еллерде де бар ғо, сата бермейме деген сорау туыуы мүмкин. Бириншиден импорт мафиясы халыққа шет елде шығаруы тоқтатылған, технологиясы гөнерген техникаларды арзанға запчасть кылып алып келип, жинап, халыққа еселеп қымбатка сатады. Екиншиден халықтын ақшасы негизинен соларды байытуға жумсалып, ишки бизнести рауажландыруга акшасы калмайды, ол халық турмысының нашарлауына әкеледи. Үшиншиден олардын биразы паразит карханалар, Өзбекстанның экспорттан тапқан, мигрантлар жиберген валютасын сумга ауыстырып, импортқа жумсап қуртады.
Өзбекстан неге жарлы? Деген сорауга жауабымыз, баслы себеп миллий элитаның бизнес схемасы. Егер Өзбекстан элитасы, базар экономикасына әмел қылып заманға сай бизнес жасаса өзлери буннанда бай, халқыда буншама жарлы болмас еди. Бирақ олар аңсат байыу жолында, халық байыса бизде байыймыз деген, Президент айтқан принципти ойлап та жүрген жоқ. Хүрметли "ПИКИР" қатнасушылары! Пикир билдируге актив қатнасың. Группаға Адам қосуға жәрдем етиң. Унаған темаларменен бөлисиң.
https://t.me/AkhmetBurkhanov
Ахмет Бурханов
23 viewsАхмет Бурханов, 08:16