2021-11-23 20:15:56
Шешіліп сырласатын, сөйлесе сөзін тыңдап, жыласа бетін сүртетін күйеуі бар әйел ақша, пәтер жоқтық түгіл қара аспан төніп келсе де баласын өлтірмейді, өзін өлімге қимайды.
Ана деген ашығып, қара суға қарап қалса да соңғы тілім нанды баласының аузына салып, өзі қиқымын теріп жейтін жаратылыс емес пе?
Өзіне қол салған бір келіншектің сіңлісін танитынмын. Үнемі жездесі ішіп келіп ұратын болған. Сау кезде де ми жеуден алдына жан салмайтын адам. Тек сырт көзге әдемі. Білімді, қызмет істейді. Балаларға да жақсы әке. Бірақ ана әйел сорлы отырса - опақ, тұрса - сопақ. Отчет дұрыс тапсырылмаса да кіре салып, "есік алдында аяқ киім неге шашылып жатыр" деп құлаштап періп қалатын есерсоқ. Студент болып 2 жылын сол үйде өткізген танысым сол кездері есіне түссе еңірегенде етегі жасқа толып кететін.
Әпкем үнемі мұңайып жүретін,-дейді ол. Бір рет: "папам мен мамама айтайық та, ажырасам десең, түсіндірсең түсінеді ғой дедім. Үндемей біраз отырды да қыстығып жылап жіберді. Өксіп-өксіп жарты сағаттай жылады. Айтайық па үйдегілерге, айтайық па деп шыр айнала бердім. Біір уақытта барып: "мен оны жақсыы көрем ғой, папам естісе алып кетіп қалады. Мен оны жақсыы көрем ғой. Біраз күтейік, түзелетін шығар, бұрын жүріп жүргенде мұндай емес болатын" деді.
Бір күні сабақтан кірсем әпкем көзі ісіп кеткен, ваннадан тряпка ұстап шығып келеді екен. Не болды деп ем, ерні дір-дір етіп "Айконы садиктен сен алып келші" деді. Түсіне қойдым. Анау тағы ренжіткен.
Қас қарайып қалған кез еді. Балабақшаға бару үшін үйді айналып жолға шығу керек. Жүгіріп жолға жете бере маған қарсы келе жатқан әйелдің көзі шарасынан шығып шыңғырып жібергенін көріп артыма жалт бұрылдым. Сол сәт біз тұратын үйдің жоғарғы қабаттағы балконынан адам құлағанын көрдім.
Әпкем!
Талып қалыппын. Құлағанда жолдың тас бордюріне басым оңбай тиген. Есімді біресе жедел жәрдемде, біресе ауруханада жиып жатырмын, лақылдатып құса берем.
Қысқартып айтқанда суицид деп те қарастырылмаған. Балконның терезесі ашық, алдында табуретка тұр. Кір жаятын жіпте қызының бір-екі киімі жайылыпты, қалғаны тазикте жатыр. Кір жайып жатып, табуреткадан ашық терезеге құлап кеткен жан болды да шықты.
Осыны айтқанда қолы дірілдеп темекі тұтататын. Жазатайым құлағанына сенбейтін. "Сорлым-ай, өлер алдында да қызы мен күйеуіне тамағын жасап, палауды бұқтырып, қазанды сүлгімен орап қойған ғой. Қызының ертеңгілікке киетін киімдерін үтіктеп, керегеге іліп қойған". Атауын неге ішпейді ол!....
Сол әйелдің өзі құлап кетті ме, әлде жазым болды ма, анық білмеймін. Бірақ бір арманы ішінде кеткені айқын. Жүрегі қалап, етегінен ұстаған адамының еркек емес, ез болып шыққаны. Сезіміне лайық жауап ала алмағаны, жылу көрмегені, еркелей алмағаны, ессіз шаттықтың эйфориясын бір сәт те сезіне алмағаны айқын. Шын сүйетін адам жарының көзі боталағанын көрсе жаны шырқырап кетуі керек. Сезімсізден сақтасын құдай.
Жастығымыз тоқсаныншы жылдардың топалаңына тап келді. Әке-шешесі колхозды жекешелендіргенде қарпып қалған немесе бизнеске ерте іліккен пысықай болмаса біздің буынның қиналмағаны жоқ-ау сол кезде. Арзан пәтер іздеп сенделу, кейде нан алатын ақша болмай қалу дегенді бір кісідей бастан кешіргенбіз. Тығырыққа тірелген күндеріміз көп болды. Ойымызға өліп қалу келмепті. Алға ұмтыла бергеніміз ғана есте қалды, осы күні.
Ана сорлының ұмтылайын десе де қолынан жетелеп, иығын сүйейтін адамы жоқ болып тұр ғой...
(с) Зәуре Зақан
Сезімсізден, мейірімсізден құдай сақтасын
201 views17:15