Қаңтар айында болған наразылықтарға байланысты Қазақстан С | Digital Rights & Freedoms Landscape (drfl.kz)
Қаңтар айында болған наразылықтарға байланысты Қазақстан Сенегал мен Гвинея арасындағы VPN-ге сұраныстың өсуі бойынша топ-10 елдің қатарына енді
Top10VPN ресурсының ақпараты бойынша, наразылық болған кезде 5 қаңтарда Қазақстанда VPN-қызметтеріне сұраныс алдыңғы 30 күннің орташа күндік көрсеткішімен салыстырғанда 3405%-ға өсті. Сұраныстың артуы 4-5 қаңтарда мобильді (және кейбір қалаларда үйдің) интернетті өшеріп тастауына байланысты болуы мүмкін.
Елдер антирейтингі
VPN сұрау статистикасына сәйкес келесі рейтинг шығады (үлкеннен кішіге қарай, мәтін Top10VPN бетінен алынды):
1. Танзания
VPN-ге сұраныстың артуы - 18823% (2020 жылғы қазан)
Twitter, Instagram және WhatsApp желілері Vodacom, Airtel, Tiggo, Halotel және Zantel арқылы президенттік сайлау мен ұлттық ассамблея сайлауы қарсаңында бұғатталды.
2. Замбия
16341% (2021 жылғы тамыз)
Замбия үкіметі 12 тамызда ұлттық сайлау күні интернетке кіруді шектейтінін растады. Whatsapp, Twitter, Facebook, Messenger және Instagram-ға кіру бұғатталған кезде VPN бағдарламалық жасақтамасына сұраныс күрт өсті.
3. Мьянма
7200% (2021 жылғы наурыз)
Мьянмадағы VPN қызметтеріне сұраныс әскери елдер мемлекеттік төңкеріске байланысты Facebook-ке кіруді бұғаттаудан кейін күрт өсті. Әлеуметтік медианы бұғаттау «тұрақтылықты сақтау» үшін жасалынды.
4. Бурунди
5686% (2020 жылғы мамыр)
Елдегі VPN-ге сұраныстың жаппай өсуі сайлау күні барлық әлеуметтік медиа платформалар мен хабар алмасу қосымшаларына қол жетімділіктің жабылуына байланысты болды.
5. Эфиопия
5109% (2021 жылғы 8-11 қараша)
Елдегі VPN-ге сұраныс 8 қарашада, билік емтихан жұмыстары интернетте жарияланып кеткеннен кейін Facebook, Messenger және Instagram-ды бұғаттаған кезде өсе бастады.
6. Сенегал
4200% (2021 жылғы наурыз)
Оппозиция жетекшісі Усман Сонконың қамауға алынуына қарсы наразылықтар зорлық-зомбылыққа ұласқаннан кейін Facebook, YouTube, WhatsApp және Telegram-қа кіру шектеулі болды.
7. Қазақстан
VPN-ге сұраныстың артуы-3405% (2022 жылғы қаңтар)
8. Гвинея
3043% (2020 жылғы қазан)
Интернетті өшіру елдегі президенттік сайлау нәтижелері қарсаңында Orange желісін пайдаланушыларға әсер етті-қосылу деңгейі қалыпты деңгейдің тек 9% құрады.
9.Венесуэла
1737% (2020 жылғы қаңтар)
Әлеуметтік желілер Ұлттық Ассамблея басшылығының сайлауы алдында таңертең бұғатталған кезде VPN қызметтеріне сұраныс күрт өсті. Депутаттар мен БАҚ өкілдерін өшірумен қатар, Ұлттық ассамблея аумағына кіруге тыйым салынды.
10.Әзірбайжан
1646% (2020 жылғы қыркүйек)
27 қыркүйекте Армения таулы-Қарабақ аймағына байланысты қақтығыстардан кейін әлеуметтік желіге кіру бұғатталды.
11. Нигерия
1409% (2021 жылғы маусым)
Үкімет Twitter-ді президент Мухаммад Бухаридің әлеуметтік медиа платформасының ережелерін бұзып, Twitter жазбасын алып тастағаны үшін бұғаттады. Алайда, 2022 жылдың қаңтарында компания Нигерия үкіметінің шарттарымен келіскеннен кейін Twitter қайтадан қол жетімді болды. Бұл туралы толығырақ—төменде.
Нигерия Twitter-мен келісімге қалай қол жеткізді.
Жоғарыда айтылғандай, Нигерия Twitter-ді 2021 жылдың маусымында бұғаттады, өйткені әлеуметтік желі Нигерия президенті Мухаммаду Бухаридің твиттер жазбасын ережелерді бұзғаны үшін алып тастады. Осы оқиғаға байланысты осы елдегі VPN-ге сұраныс деңгейі 1409%-ға өсті.
Twitter 7 ай бойы қол жетімді болмады, бірақ жақында Нигерия әлеуметтік желіге кіруді ашаты жайлы жаңалық пайда болды, бірақ компания үкіметі ұсынған кейбір шарттармен:
- Нигерияда тіркелу, яғни өз кеңсеңізді ашу;
- өкіл тағайындау;
- салықтарды төлеу;
- Twitter қауымдастығының ережелерін бұзатын тыйым салынған мазмұнды басқару үшін Нигерияны, мемлекеттік қызметкерлер мен Twitter арасындағы тікелей байланыс үшін өз порталында тіркеу;
- Нигерия заңдарына құрметпен қарау.
Twitter өз келісімін берді және жақын арада осы елде жұмысын қайта бастайды.
Қазақстанда әзірге Мeta-мен контент бөлігінде компаниямен өзара іс-қимыл туралы келісім жасалынған сияқты ,Twitter-мен тығыз өзара іс-қимыл болған жоқ.
