Руҳий инфантилизм Руҳий инфантилизм - бу шахсни етилмаганлиги | 🌹БОЛАЛАР ПСИХОЛОГИЯСИ🌹

Руҳий инфантилизм

Руҳий инфантилизм - бу шахсни етилмаганлиги, унга нисбатан руҳий ривожланиш ва ёш талабининг яққол номутаносиблиги. Кўп холларда руҳий инфантиллик қарорлар қабул қилиш ва юзаки фикрлаш қобилиятсизлигида намоён бўлади. Лекин руҳий етилмаганлик бу билан чекланмайди.

Эгоцентризм
Бу тўлиқ шаклланмаган психикага эга бўлган шахснинг характеристикаси. Эгоцентризмга кўра инсоннинг ўзини бошқаларни ўрнига қўя олмаслиги, бошқаларни фикрларини ҳисобга олмаслигини тушуниш керак.
Эгоцентризмнинг «даволаниши» жуда оддий: имкон қадар тез-тез бошқа шахснинг ўрнида ёки кузатувчи ҳолатида (позициясида) ўзини қўйиб кўриш. Масалан, ўзингиз қатнашган охирги тортишувни эсланг ва бу ҳолатга рақибингизни позицияси билан қаранг. 
Қуйидаги саволларни ўзингизга беринг:
1. Менинг рақибим низонинг моҳиятини қандай кўрган? У кимни айбдор деб ҳисоблаган? Нимага?
2. У менга қандай муносабатда бўлди? Унинг реакцияларига нима сабаб бўлди?
3. У менинг сўзларимга қандай муносабатда бўлди? Уларнинг маъносини тўгри ёки нотўгри тушунганми?
5. У тортишув натижасида нимага эришмоқчи эди?
6. Конфликтдан кейин унда қандай фикр қолди? Нимага? 
Бошқаларнинг фикрлаши ва қабул этишидан фарқли равишда бўлган ягона шахс эмаслигингиз, уларнинг турли қадриятлари, нуктаи назарлари ва мотивацияси борлигини тушунишингиз керак. Уни яхшироқ тушуниш учун ўзини бошқа шахсни ўрнига қўйиб кўриши жуда муҳимдир.
Инжиқлик
Инжиқлик - бу беқарорлик ва ўзгарувчанликка мойиллик. Истак ва талабларнинг олдиндан айтиб бўлмайдиган ўзгариши – руҳий инфантилликни яна бир ўзига хос хусусияти ҳисобланади. Албатта, инсон ўзгаради, бир хил истак ва талаблар ўзгармаган бўлиб қолмайди, лекин етарли мантиқий ўзгариш ва етарлича ўз-ўзидан фарқ қилиши керак. 
Бундан ташқари инжиқлик дейилганда қайсарлик ва ўжарлик хам тушунилади. Бугун шахс ниманидир қандайдир тантиқлик билан қурбон қилади, эртага эса умуман бефарқ. Бундай хатти-ҳаракатлар руҳий соғлом шахсга хос эмас. 
Эмоционал-иродавий сферанинг тулик шаклланмаганлиги
Руҳий инфантилликни яққол хусусияти - ўз эмоцияларини бошқара олмасликдир. Етук шахс ўзини қўлга ола билиши керак. Табиийки, ўзингизнинг барча эмоцияларингизни блоклаб қўйишингиз керак эмас ва мумкин ҳам эмас, лекин керакли вақтда ўзингизни қўлга ола билишингиз керак. Мисол учун, инфантил шахс арзимаган нарса учун йиғлаши ёки ўзини гунохкор ҳис қилиши мумкин. Шу билан бирга у тезда хотиржам бўла олади, бу унинг эмоционал ҳолатининг ностабиллигидан далолат беради. 
Бундан ташқари эмоционал – иродавий сферадаги тўлиқ шаклланмаганлик ортиқча таъсирчанлик, кимгадир тақлид қилишга мойиллик ва ўз ҳис-туйғуларини яшира олмасликка олиб келади, хатто буни хоҳласа ва буни қилишга ҳаракат қилса хам.
Мустақил қарорлар қабул қила олмаслик
Руҳий инфантилизм билан инсон мустақил қарор қабул қилишда қийинчиликларга дуч келмоқда. У ўз мулоҳазаларида нимага таянишни билмайди ва бундай масъулиятни ўз зиммасига олишга қодир эмас ва кўп ҳолларда у мустақил қарорлар қабул қилишга одатланмаган. Шундай қилиб биз руҳий инфантилликнинг асосий сабабларига келдик.
Руҳий инфантилликни асосий сабаблари
Руҳий инфантилликнинг пайдо бўлишидаги мухим омиллардан бири бу ота-онаниг ортикча ғамҳўрлиги, болалик давридаги эркинлигини чекланиши. Масалан, агар болага ёшлигидан мустақил қарорлар қабул қилишга имконият берилмаган бўлса, у етук ёшида буни қилишни ўрганолмайди.
Албатта, бу ягона омил эмас, лекин, афсуски баъзан ота-оналарнинг ўзлари фарзандларининг рухий носоғлом бўлишига сабабчи бўлиб қолишмоқдалар. Шунинг учун, агар фарзандингиз бўлса, уларга эркинлик беринг, уларга танлаш имкониятини беринг ва тўғри танлашни ўргатинг. 

https://t.me/bolalarpsixologiuz