и ал сабактан кечикпей калды, эрте туруп, жолдун айрылышында а | Туркун ойлор✍🌎
и ал сабактан кечикпей калды, эрте туруп, жолдун айрылышында аны күтүп турат... Андан ары экөө кар шилеп мектепке жөнөшөт. Баягы төрт көз, келте куйрук иттин ырылдагынан да ал чымын чаккандай көрбөй калды. Ал ит андан тажадыбы кийинки кездери ага карап үрбөй да калды...
...Экөөнүн «сүйүүсү» илгери-илгери, кудум эле жомоктогудай илгери башталган. Кайсы класста эле, азыр аны так билбейт. Кычыраган кыш... Лепилдеп кар жаап жаткан. Экөө мектептен келатканда кепти Марат баштады...
– Алча, мен бир кеп айтсам, ага көнөсүңбү? – деди ал.
– Айтсаң биринчи, – деди Алча, анын көздөрүн теше тиктеп. Алчанын балалык кездеги көздөрүн айтпа дүйнөнүн бүт сулуулугу ушул көзгө уюп калгандай сезиле берчү ага. – Айт да... – Алча кеп төркүнүн түшүнө бербей, ал эмне кеп экенин билгиси келди.
– Үч күндөн кийин 23-февраль... Эркектердин майрамы... – Ал оозун кере айтып, өзүн кычыраган эркектердин катарына кошо салгандай, кебин көтөрүңкү айтты. – Биздин майрам...
– Билем сенсиз деле... – кыска айтты Алча.
– Сен мага белек бересиңби? – деди ал.
– Эмнеге берет экем?.. – деди Алча көздөрүн умачтай ачып.
– Мен сага 8-мартта берем... – деди ал. – Аялдардын майрамында... – Ал бу майрамды «Аялдардын майрамы» деп уга берип, кучу кулак болуп калганбы, кандай укса ошондой айтты.
– Алдап койсоңчу, анан... – Алча демите сүйлөдү.
– Алдасам... өлүп кетейин... Честне пионерский... – деди ал шак эле колун чыкыйга такап.
– Честнеби?.. Пионерскийби?.. – Алча күдүктөнө сура-ды.
– Честне!.. – Ал колун чыкыйына кайра такап, шыр жооп берди.
– Мейли анда... – Алча бу сунушка көнө түштү.
Булардын классында окуучулар бири-бирин жылдын эки майрамында куттукташып, белек берише турган. Айрымдар «мен сага, сен мага» деп алдын ала эле ушундай макулдашып алуучу. Бу экөө да ошондой кылмак болду. Былтыр Марат Сапаргүлгө берген. Ага аргасыз берген, Сапаргүл класста эң мыкты окуган окуучу. Оңою менен диктантты башка окуучуларга көчүртчү эмес, бирок Маратка көчүргөнгө уруксат берчү. Ошондон улам Сапаргүлгө белегин берген... Экөө карды кычырата басып келатты...
– Алча, дагы бир нерсе айтсам... ага... ынайсыңбы?– деди ал демите. Алчанын алдына чыга калып.
– Ий-ий... Айта бер... – деди Алча сөзгө куштары артып.
– Чоңойгондо... мени менен сүйлөшөсүңбү? – деди ал. Буларда «сүйлөшөсүңбү», «жүрөсүңбү» деген сөз эки адамдын алакасын түшүндүрөр эле.
– О, куйту десе!.. – деди Алча бут алдындагы карды ныгыра басып. – Алдаганы турасың го... Сүйлөшөм десем... тамашага салсаң ээ... Тапкан экенсиң! – Башын чайкады Алча. – Белек да бербейм... белегиңин да кереги жок... Сапаргүлүң берсин сага!.. – деди Алча жини келип. Алчага бу дүйнөдө күлгөндөн башка эчтеке жарашчу эмес, күлкү ага бетинен чогулуп келип, жүзүндөгү эки чуңкурчага уюп калгандай сезилер эле... Эми момунтип жини келген түрү, кудум эле бирөөнүн чаарын анын жүзүнө чаптап койгондой көрүндү. Бирок жини келсе да, ачылган гүл кандай көрүнсө... ошондой көрүнүп тура берер эле.
– Мен сени жакшы көрөм, жакшы көрбөсөм өлүп кетейин! – Актана айтты ал. – Честне пионерский! – Ал кайрадан колун чыкыйына такады.
– Честне дебей эле кой! Сенин «жакшы көрөм» дегениң уят сөз! Уят сөзгө «честне пионерский» дегениң таптакыр жарашпайт! – деди Алча чекеси тырышып.
– Өлүп кетейин!.. – Ал дагы өзүнүн өмүрүн кыя салчудай, өмүрү менен карганып ийди.
– Өлмөктөн... мага десе... өлүп кет! – деди Алча.
Бу сөздөр Алчанын сөздөрү эмес эле, ал анын апасынын сөзү эле. Алча ошону кайталады.
– Мен сени алам! – деди айласы кеткен ал.
– Алам?.. Сапаргүлдү алып жүрбө? – деди Алча. Көрсө аны жылан чакпай, жылкы теппей жинин козутуп жаткан себеби да Сапаргүл тура.
– Мен Сапаргүлдү атам десе да албайм... Анын бетинде сепкили бар!.. – деп жиберди ал. Тим эле жаны чыгып бараткандай. – Быштак сары...
– Нан урсун де! – Жоошуй калган Алча тараза табагы өз жагына оогондай аны каргантып көрөйүн деди.
– Нан урсун! – Ал шыр эле карганып ийди.
– Өгүнү жаныма отур десем, эмне үчүн макул болбой койдуң?! Сапаргүл быштактын жанынан чыкпай... – Алча бул сөздү Мараттын көзүн теше тиктеп, жолун торой айтты.
– Качан? – деп аңкоолонду ал.
– Өгүнүчү?.. – Оозун чормойт
