БЕПУШТЛИКНИ ДАВОЛАШ (Инсеминация, ЭКО)

2021-01-16 13:48:02 Аёлларда кўкрак саратонининг келиб чиқиш сабаблари ва унинг олдини олиш

Кўкрак саратони хасталиги – аёлларда учрайдиган онкологик касалликларининг кенг тарқалган турларидан биридир. Унинг келиб чиқишига наслий ҳамда ташқи омиллар сабаб бўлади.
 
Саратонни ўрганувчи америкалик олимларнинг тадқиқотлари кўкрак саратонини келтириб чиқарувчи омиллардан бирига алкоголь ичимликларни истеъмол қилиш киришини кўрсатди. Кунига бир бокал май, пиво ёки бошқа спиртли ичимликлар истеъмол қилиш касаллик келиб чиқишини 6-9 фоизга кўпайтирар экан.
 
Кўкрак саратони касаллигининг келиб чиқишига, шунингдек, кам ҳаракат қилиш, нотўғри овқатланиш ва ортиқча вазн ҳам киради.
 
Олимлар касаллик олдини олишнинг бир неча усулларини аниқладилар. Буларга турли жисмоний ҳаракатлар киради: масалан, велосипедда юриш ёки югуриш касаллик келиб чиқиш хавфини 10-17 % га камайтиради.
 
Тадқиқот муаллифларининг таъкидлашларича, машқлар, албатта, интенсив бўлиши шарт эмас – кўкрак саратони хасталигининг келиб чиқиш хавфининг олдини олиш учун ўртамиёна жисмоний ҳаракатнинг ўзи кифоя. Масалан, кечки сайр ёки томорқадаги ишлар. Бу ҳаракатлар кўкрак саратони касаллигини 13 % га камайтириши мумкин.
 
Климакс ёшидаги аёлларда жисмоний ҳаракат айниқса муҳимдир. Бундай ёшда енгил жисмоний ҳаракатларнинг ўзи ҳам етарли, масалан, уйдаги ишлар, бозорларга бориш ва ҳоказо. Буларнинг барчаси кам ҳаракат қилишдан иборат бўлган ўтроқ ҳаёт тарзидан кўра афзалдир.
 
Шифокорлар, шунингдек, тўғри овқатланишнинг муҳимлигини ҳам таъкидламоқдалар. Кальций ва каротиноидларга бой бўлган сутли маҳсулотлардан иборат парҳез ҳам кўкрак саратони касаллигининг келиб чиқиш хавфини анча камайтиради.  Ашу / Түсініктеме

2021-01-16 13:47:25 Бачадон миомасини қандай даволаш мумкин?

Яқин кунларгача аёлга бачадон миомаси ташхиси қўйилса, “унда саратон жараёни бошланди” деб таъкидланиб, миомани келтирган шишлар бачадон билан бирга олиб ташланар эди.
 
Лекин 90 йилларга келиб, бу касалликка, яъни бачадондаги шишларнинг пайдо бўлишига оддий ортиқ каби қараладиган бўлди. Бу шишлар саратон бошланишига олиб келмаслиги исботланди.
 
Ундан ташқари, олдин бачадон миомаси аёлларнинг 30 фоизида учраган бўлса, ҳозирги кунда 30 ёшдан ошган аёлларнинг 80 фоизида бачадон миомаси касаллиги мавжудлиги аниқланди.
 
Бачадон миомаси кўпинча симптомларсиз ўтади. Шунинг учун кўпчилик миома мавжудлиги ҳақида бехабар бўлади. Бачадон миомаси кўп туққан ва боласини кўкраги билан эмизган аёлларда кам учрайди.
 
Бачадон миомаси келиб чиқишига нима сабаб бўлиши мумкин?
 
Аёлнинг гормонал фони нормада эмаслиги (эстрогенларнинг кўплиги, прогестерон ишлаб чиқилиши сустлиги ва ҳоказо).
 
Бачадон миомаси аста-секинлик билан бачадонда жуда кичик шишларнинг пайдо бўлишидан бошланади. Бу шишларнинг ривожланиб кетишига қуйидагилар таъсир кўрсатиши мумкин:
 
- аборт;
 
- хайз келиш муддатларининг бузулиши;
 
- аденомиоз;
 
- аёл организмидаги гормонал бузилишлар;
 
- юрак-томир тизимининг айрим касалликлари;
 
- анемия ;
 
- ортиқча семириш;
 
- жарроҳлик аралашуви (бачадонни тозалаш, бачадон операцияси);
 
- эндометриоз.
 
Бачадон миомасини қандай аниқлаш мумкин?
 
Ултратовушли диагностика (УТД) орқали миомани келтириб чиқарувчи бачадондаги кичик шишларни аниқ диагностика қилиш мумкин. Бунда шишлар туфайли бачадон ҳажми ўзгаргани учун шишлар ҳажми ҳафта билан ўлчанади. Яъни ҳомиланинг нечанчи ҳафтасига шишлар размери мос келишига қараб, “7-8 ҳафталик” ёки ўтиб кетган ҳолларда “12 ҳафталик” шиш деб аталади. Шишларни ҳали ўсмасдан туриб диагностика қилиш учун гинекологга мунтазам равишда қатнаш лозим.
 
Бачадон миомасини даволаш усуллари:
 
- дори ёрдамида даволаш;
 
- бачадон артерияларини эмболизациялаш (бачадондаги шишларни қон билан таъминловчи йўлни йўқ қилиш);
 
- шишларни консерватив йўқ қилиш (лапороскопия);
 
- кучли ултратовушли даволаш;
 
- бачадонни олиб ташлаш.
 
Вақтида аниқланган ҳажми 2-2.5 см.дан ошмаган бачадон шишларини оддий гормонал даволаш билан йўқ қилиш мумкин. Шунинг учун касалликни ўтказиб юбормаслик уни даволашда енгиллик яратади.
 
Бачадон миомасининг олдини олиш учун:
 
- йилда бир марта бачадонни УТД қилиш лозим;
 
- кичик бўлса-да, шишлар аниқланган ҳолда дарҳол даволаниш;
 
- мунтазам равишда гинеколог кўригида бўлиш.

Мадина Муҳаммадиева Ашу / Түсініктеме

2021-01-09 08:58:37 (такрорий)

ЎҒИЛ ЁКИ ҚИЗ ФАРЗАНД КЎРИШНИ ИСТАСАНГИЗ, РЕЖА АСОСИДА ИШ ТУТИШИНГИЗ ТАВСИЯ ЭТИЛАДИ

Мустаҳкам оила, обод турмуш ҳақида сўз кетганда, мулоҳазаларимиз, аввало, оилавий бахт тушунчасига бориб тақалади. Оилавий бахт эса оиланинг хотиржамлиги ва тўкислигидадир. Бу жиҳатлар ўз навбатида оқилона режалаштирилган оилада тўкис шаклланади.

Яхши ниятлар билан бунёд этилган оила соҳиблари келажакда ҳар жиҳатдан баркамол фарзандларнинг ота-оналари бўлишни истайдилар. Айрим оилалар илк фарзандлари қиз бўлишини, бошқалар эса ўғил бўлишини хоҳлашади. Бироқ, бу истак доим ҳам рўёбга чиқавермайди. Гоҳида бир оилада кетма-кет қиз фарзанд, бошқа бир оилада эса ўғил фарзандлар туғилиши кузатилади.

Ўғил ёки қиз фарзанд кўриш, бўлажак ҳомиланинг қандай жинсда бўлиши қадим замонлардан буён одамларни қизиқтириб келган.

Тиббиёт ўта ривожланган бугунги кунга келиб, маълум жинсдаги фарзанд кўришни истовчилар қанчалик кўп бўлса, бу йўлдаги изланишлар ҳам шунчалик кўпаймоқда. Улуғ табиб Ибн Сино ҳам ўз даврида бу ҳақдаги қуйидаги фикрни илгари сурган эди: "Яшаш муҳитининг совуқлиги, йилнинг совуқ фасли, шимолдан эсувчи шамоллар ўғил ҳомила бўлишига олиб келади, унга қарама-қарши ҳолатлар аксинча натижани келтириб чиқаради".

Шунингдек, қадимги Рим олимлари ҳам ёзма манбааларда сентябрдан декабргача ўғил, мартдан июлгача қиз фарзанд туғилиши эҳтимоли юқори бўлишини таъкидлаганлар.

Европа мамлакатларида эса шифокорлар ўзлари ишлаб чиққан "қон янгиланиши" назариясига асосан фарзанд жинси қандай бўлиши ҳақида хулоса чиқарганлар. Бу назарияга кўра, эркак организмида қон ҳар тўрт йилда янгиланса, аёл организмида бу жараён уч йилда амалга ошади. Ҳомиладорлик бошланган даврда кимнинг қони "ёшроқ" бўлса, фарзанд унинг жинсига мансуб бўлиш эҳтимоли юқори ҳисобланган.

Тарихий маълумотларга кўра, юқоридаги каби халқона усуллардан фойдаланилганда, кутилган натижа 10-15 фоиздан ошмаган.

Ўзбек халқ табобатида фарзанд ўғил ёки қиз бўлишининг тадбири сифатида уч йўналишда тавсиялар берилган:

1. Аёллар ойлик тақвимининг тоқ кунларидаги яқинликдан сўнг ўғил, жуфт кунларида эса қиз туғилади.

2. Аёл иссиқ мижозли овқатлар истеъмол қилса, ўғил туғилади.

3. Эркак яқинлик кунлари иссиқ мижозли овқатлар ва зираворлар истеъмол қилса, ўғил фарзанд дунёга келади.

Бундан кўринадики, табобатда ўғил ёки қиз фарзанд кўриш учун алоҳида парҳезлар мавжуд. Ўғил дунёга келишини истаётган ота-оналар кундалик таомномаларида, албатта, балиқ ва гўшт маҳсулотлари, иссиқ мижозли зираворлар (занжабил, долчин, қалампирмунчоқ) бўлиши лозим. Улар таркибида етарли миқдорда натрий, калий, оқсиллар мавжуд. Овқатга ишлатиладиган дон маҳсулотлари асосини гуруч ва нўхат ташкил этиши керак. Сабзавотлардан картошка, сабзи, пиёз, саримсоқ; мевалардан эса гилос, ўрик ва оқ тут тавсия этилади. Ичимликлардан райҳон барги ва уруғидан дамланган чой ҳамда олма шарбати ижобий таъсир кучига эга. Бу жараёнда вақтинча ёнғоқ, сут маҳсулотлари, хом карам, ерёнғоқ, какао, шоколад маҳсулотлари истеъмолини тўхтатиб туриш керак.

Ҳозирда замонавий тиббиёт техникаси ва усуллари орқали исталган жинсдаги фарзандга хомиладорликни таъминлаш мумкин. Бунда биринчи навбатда туғилажак фарзанднинг соғлигига эътибор қаратилади. Лекин бу усул катта молиявий ҳаражатни талаб этади. Умуман, замонивий тиббиётда бу борада кўплаб усуллар тавсия этилади.

Кейинги йилларда Ўзбекистон халқ табобати академияси олимлари томонидан кўзда тутилган жинсдаги фарзанд туғилиши имконини берадиган препарат таркибини яратиш устида тадқиқотлар олиб борилди. Лаборатория тадқиқотларига кўра, У-хромосомали уруғлар ҳаракатчанлиги рағбатлантирилиб, Х-хромосомали уруғ ҳужайралар тизгинланса, ҳомила ўғил фарзанд бўлади. Ана шу жараённи юзага келтириш имконини берувчи фосфат буфер, полисахаридли гель, лимон кислотаси ва табиий асалдан иборат шифобахш маъжун тайёрланди. Бир неча йиллар давомида рўйхатга олинган муолажалар ва тақиқотларнинг кўрсатишича, мазкур перепаратдан фойдаланиш ижобий самара бермоқда.

Аслида фарзандингизнинг ўғил ёки қиз бўлиши Яратганнинг иноятидир. Ашу / Түсініктеме

2020-12-04 10:08:58 Аёллар жинсий аъзосида вена қон томирларнинг кенгайиши

Иш юзасидан туғруқхонага йўлим тушди-ю, УТТ хонаси олдида навбатда турган аёллар билан суҳбатлашиб қолдим. Гап орасида аёллардан бири жинсий аъзодаги вена томирининг кенгайишидан сўз очди. Маълум бўлишича, бу каби муаммо ҳомиладорликнинг сўнгги ойида кўпгина аёлларни безовта қилар экан. «Шу ҳақда ёзинг» деганича текширувга кириб кетган аёлнинг сўзлари ҳақиқатан ҳам ўйлантириб қўйди. Ҳомиладорлик даврида жинсий аъзо вена томирларининг кенгайиши қандай содир бўлади? Бу ҳолатнинг туғруққа таъсири борми?

Шунақаси ҳам бўларканми?

Маълумки, ҳомиладор аёл организмида туғруққа қадар турли ўзгаришлар содир бўлиши мумкин. Хусусан, оғир юк кўтариш, вена деворларининг туғма сустлиги, ҳомилали бачадон таъсирида кичик чаноқ веналарида қон димланиб, катта жинсий лабларда вена томирларининг варикоз кенгайиши шулар жумласидандир. Бунда катталашаётган ҳомила кичик чаноққа зўриқиш бериб, кучли оғриқни келтириб чиқаради ва ҳаракатланиш учун ноқулайлик юзага келади. Аксарият ҳолларда жинсий аъзодаги вена томирининг кенгайиши ҳомиладорликнинг охирги уч ойлигида юз бериб, енгил, ўрта ва оғир даражалари билан фарқланади.

Ўзгаришларни қандай биламиз?

Ҳомиладор даврингизда жинсий аъзоларда вена қон томирларининг варикоз кенгайиши бор-йўқлиги ўйлантираётган бўлса, қуйидаги белгиларга диққат қилинг:

жинсий лабларнинг одатдагидан катталиги;
тери юзасида қичишиш, ачишиш пайдо бўлиши;
жинсий яқинлик вақти оғриқ ва ноқулайликлар кузатилиши;
шишган тери юзасининг қорайиб қолиши (пигментация);
вена қон томири илон изи каби кўриниш олиб, бўртиб қолиши.
Шифокорлар фикрича, бу турдаги вена томирининг кенгайиши юз берганда ушбу ҳолат оёқдаги вена томирларида ҳам бўлиши мумкин. Қолаверса, вена томирларининг кенгайиши қон айланиш тизимидаги ўзгаришлар сабаб ҳам юзага келади.

Кимга мурожаат қилай?

варикоз

Аввалига даволовчи гинеколог-шифокорингиз билан маслаҳатлашиб, керакли текширувлардан ўтасиз. Бунда катталашган вена қон томирининг ҳолати ва даражаси ўрганилиб, керакли тавсияларга эга бўлишингиз мумкин. Фарзанд кутаётганингизни ҳисобга олган ҳолда бирор дори препарати ёки суртмалар тавсия этилиши мумкин бўлмаса-да, оғриқни енгиллаштириш чоралари буюрилади.

Жумладан, туғруққа қадар тақиладиган бандажлардан фойдаланиш ҳам жинсий аъзога тушаётган оғирликни енгиллаштиришга кўмак беради. Қолаверса, жисмоний зўриқишдан сақланиш, кун тартибига амал қилиш, қулай пойабзалдан фойдаланиш, тўғри овқатланиш каби омиллар ҳам муҳим. Кенгайган вена томирида кучли оғриқ безовта қилса, шифокор кўрсатмасига мувофиқ вақти-вақти билан оғриқсизлантирувчи препаратларни қабул қилиш ҳам мумкин.

Асоратлари хавфлими?

Айрим аёллар ҳомилага зиёни бўлса-чи, деган ўйда шифокор кўригидан ҳайиқишади. Аслида эса мутахассисга ўз вақтида мурожаат қилинсагина, асоратларнинг олдини олиш ҳамда тўғри даволанишга эришиш мумкин. Акс ҳолларда кенгайган вена томири бошқа жинсий аъзолар, қин, бачадон соҳаларига ҳам тарқалиши мумкин.

Туғруққа таъсири борми?

Мутахасиссислар фикрича, кенгайган вена томири енгил ёки ўрта даражада бўлса, туғруқ жараёнлари табиий йўл билан ўтказилади. Борди-ю, вена томирининг кенгайиши оғир даражада бўлиб, оғриқ кузатилса, туғруқ пайти кесарча кесиш усули қўлланилиши ҳам мумкин.

Қачон даволанилади?

Умумий аҳволингиздан келиб чиқиб, туғруққа қадар оғриқни енгиллаштирувчи муолажалар қўлланилса-да, асосий даво чоралари туғруқдан сўнг бажарилади. Ҳар бир организм индивидуал кўринишда бўлгани боис туғруқдан сўнг вена томирларининг эластиклик хусусиятининг тикланиши ҳам турлича бўлиши мумкин. Кимдадир кенгайган вена томири 30-40 кун ичида ўз ҳолига қайтса, айримларда бу жараён тезроқ ёки бундан ҳам секинроқ кечади. Шундай бўлса-да, бир марта кенгайган вена томири қайта шу ҳолатга тушмаслигига кафолат йўқ. Агар вена томири эластиклик хусусиятини тиклай олмаса, шифокор кўрсатмаси билан склеротерапия ёки жарроҳлик аралашуви ўтказилиши мумкин.

Бу муҳим!

Айрим аёллар вена томирининг кенгайиши сабаб оғриқ юзага келса, билиб-билмай иссиқ ванна ёки турли суртмалардан фойдаланиш мумкин деб ўйлашади. Ашу / Түсініктеме

2020-12-04 10:08:44 АЁЛЛАР ДЕПРЕССИЯСИ, У БИЛАН ҚАНДАЙ КУРАШИШ КЕРАК?

Аёллардаги депрессия (тушкунлик) холати тез-тез учрайдиган ходиса бўлиб, бу уларнинг психологияси ва физиологик хусусиятлари билан боғлиқ. Аёлларнинг вақти-вақти билан диққат бўлиши, соғиниб сиқилиши ёки ғамгин бўлиши нормал холат хисобланади. Аммо депрессия доимо хавфли патологик холат хисобланиб, бир қатор нохуш симптомлар билан намоён бўлади. Бундай вазиятларда нима килмоқ керак?   

Депрессия сабаблари

Депрессия – бу бошдан кечирилган стресс, йўқотиш ёки ғам-қайғунинг оқибати хисобланади. У батамом соғлом ва оғир вазмин инсонда хам кузатилиши мумкин. Депрессиянинг кучайиши нафақат хаёт фаолиятига балки иш фаолиятига хам таъсир этади. Айнан аёллар рухияти турли бузилишларга таъсирчан бўлади шу сабабли депрессия холати уларда кўп учрайди. Депрессияни келтириб чиқарувчи омилларга қуйидагилар киради: 

Биологик омиллар

Аёлларда репродуктив фаолият хисобига гормонал фон кескин ўзгариб тургани учун депрессияга мойиллик юқори бўлади. Бу аёл организми учун жиддий стресс хисобланиб, аёл хаёти давомида қуйидаги мураккаб босқичларни кузатиш мумкин:  
•    Хайз цикли.
•    Жинсий етуклик.
•    Биринчи хомиладорлик.
•    Туғруқ фаолияти.
•    Климакс.
Барча гормонал бузилишлар аёллар рухиятида акс этиб, улар критик даврларда кучли зўриқиш хис қилишади.

Ижтимоий омиллар

Табиат аёлларга интуиция, юқори таъсирчанлик ва эмоционаллик каби хусусиятларни тақдим этгани сабабли кўп ходисаларни аёллар қийин бошдан кечиради. Улар ишдаги қийинчиликлар, турли йўқотишлар, ажралишлар ва бошқа инсонларнинг ёмон муносабатларини кўтара олмайдилар.

Депрессия белгилари

Жиддий оқибатларни олдини олиш учун депрессиянинг хатарли белгиларини ўз вақтида аниқлаш мухим хисобланади. Айрим белгиларни инкор этиш натижаси яхшилик билан тугамайди. Аёллар депрессиясини ўз вақтида аниқлаш ва керакли даво чораларини олиш лозим. Бунда қуйидаги белгиларга эътибор қаратиш лозим.
•    Фобия, қўрқув, тушунарсиз хавотир.
•    Ёмон кайфият.
•    Хаёт нурсиз, кулранг тасвирли, жозибасиз бўлиб қолиши.
•    Ортиқча қўзғалувчанлик ва таъсирланувчанлик.
•    Тез хафа бўлиш, йиғлоқилик, кайфият ўзгарувчанлиги.
•    Доимо ички зўриқишни хис қилиш.
•    Қувватсизланиш.
•    Уйқусизлик ёки ортиқча уйқучанлик.
•    Хаётий тонусни камайиши ва тез толиқиш.
•    Хаётнинг маъносини йўқотиши.
•    Диққатни тарқоқлиги, барча нарсага қизиқишни йўқолиши.
•    Соматик бузилишлар: диспепсия, иштахасизлик, қорин сохасидаги оғриқ хисси.

Аёл кишининг климакс давридаги, хайздан олдинги синдром пайтидаги, хомиладорлик давридаги депрессия ёки туғруқдан кейинги рухий бузилиш холатларининг айрим белгиларини таъкидлаб ўтиш хам мумкин. Масалан хайздан олдинги синдром бир хафта атрофида давом этса, климактерик бузилишлар йиллаб давом этиши ва аёл саломатлигига жиддий путур етказиши мумкин.

Депрессияни даволаш усуллари

Кўпчилик аёллар психотерапевтга мурожаат қилишга уялишади. Замонавий тиббиётда депрессиянинг илк даврлари дориларсиз – рухшунос (психолог) лар томонидан даволанади. Индивидуал терапия ва тўғри танланган медикаментоз даво депрессиянинг ёқимсиз белгиларини йўқотади.
Кўп холларда яқин танишлардан аёлларни ўзини қўлга олиши, турли фикрлардан чалғиши, позитив кайфиятларга созланиши тавсия этилади. Депрессив бузилишлар кучаётган пайтда бундай маслахатлар умуман фойдасиз хисобланади. Аёллар депрессиясини даволашнинг махсус схемалари йўқ, хар бир аёл учун у индивидуал хисобланади. Энг эффектив давони танлаш врачга боғлиқ. Замонавий психотерапиянинг махсус даво усуллари хам касалликни белгиларини эсдан чиқариш ва мухим муаммоларни бартараф қилишга ёрдам беради.  
 
Хуллас аёл киши ўзини қанчалик кучли хисобламасин, барибир эркак кишига нисбатан кўп марта хиссиётлироқ хисобланади. Шу сабабли муаммо туғилгандаёқ мутахассисга учраш талаб этилади. Негаки депрессиянинг оғир кўринишлари суицидал холатлари билан якунланиши мумкин. Аёлнинг яқинлари унинг хулқидаги ғайриоддийликни, негатив мулохазалар юритаётганини сезган захотиёқ керакли чоралар кўриши талаб этилади.  Ашу / Түсініктеме

2020-12-04 10:08:26 Odam papilloma virusi

– terida papilloma va so’gal keltirib chiqaruvchi virus. Ichki azolar (ovoz boylamlari, siydik qopi)da ham yuzaga kelishi mumkin. Ayollarda erkaklarga nisbatan koproq uchraydi. Hozirda 100 ga yaqin turi aniqlangan, guruhlarga bo’lish mumkin. - Kam havf guruhi (6, 11 tipdagi viruslar) - Yuqori havf guruhi (16, 18, 31, 33, 35 tipdagi viruslar) bachadon bo’yni saratoniga olib keladi.

SABABLARI:

Virus teri yoki shilliq qavat bilan kontaktda yuzaga keladi. Kelib chiqishiga tasir etuvchi faktorlar: - Kuchsizlangan immunitet - Alkogol istemol qilish - Oshqozon-ichak yo’li kasalliklari

BELGILARI:

- Turli hajmdagi so’gal va papillomalar hosil bolishi - Kondilomalar hosil bo’lishi – so’galsimon pushti rang hosilalar (jinsiy a’zolar, anal teshigi atrofida hosil boladi) - Jinsiy azolar sohasida og’riq, achishish hissi - Chov sohasi limfa tugunlari kattalashishi Kasallik belgisiz kechishi bilan shifokorga qiyinchilik tug’diradi, ya’ni virus teridan ajralmaydi, chunki u teri va shilliq qavatlar chuqur qavatlarida bo’ladi.

DIAGNOSTIKA:

- Sitologik tekshiruv - PSR diagnostika - Biopsiya

DAVOLASH:

Venerolog, ginekolog va proktolog korigi. - Hosilalarni lazer bilan olish - Elektrokoagulyatsiya - Interferon blokadalar - Radioto’lqin bilan olib tashlash - 16, 18-tip papillomalarni davolab bo’lmaydi.

ASORATLARI

- Ayollarda – bachadon bo’yni saratoni - Erkaklarda – jinsiy azo saratoni

HAVF GURUHI

- Erta jinsiy hayot boshlaganlar - Tez-tez jinsiy partnerlarni ozgartiruvchilar

PROFILAKTIKA

- Gardasil bilan vaksinatsiya - Immunitetni kuchaytirish Ашу / Түсініктеме

2020-12-04 10:07:56 Савол: Тухумдон кистаси қандай пайдо бўлади
Жавоб: Тухумдон кисталари кўпинча туғруқ ёшидаги аёлларда кўп кузатилади ва бу кисталарнинг аксарияти хавфсиз саналади. Ҳар бир аёлда ҳаётининг бир палласида тухумдон кистаси пайдо бўлиши мумкин ва улар бирор даво чораси қўлланмаса ҳам ўз-ўзидан сўрилиб кетади. Тухумдон кистасининг ҳосил бўлиш сабаблари тўлиқ аниқланмаган. Бунда гонадотропин гормонлари ва апоптоз (ҳужайранинг ҳалок бўлиши дастурини тартибга солувчи жараён) фаолиятининг бузилиши рол ўйнаши тахмин қилинади. Ундан ташқари туғруқ ёшида узоқ муддат ҳомиладорликнинг юзага келмаслиги, ўтказилган абортлар, эндокрин тизим касалликлари ҳам сабаб бўлиши мумкин. Мазкур омиллар киста ҳосил бўлиш хавфини орттиради.
Тухумдон балоғат ёшидан бошлаб гормон ишлаб чиқариб ҳайз келишини таъминлайди. Шу билан бирга тухумдон ичида ҳар ой битта тухум ҳужайра пайдо бўлиб етилади ва овуляция натижасида тухум ҳужайрани уруғланиш жойи бўлган бачадон найига чиқаради. Агар ҳомиладорлик юзага келмаса тухум ҳужайра йўқолиб ҳайз кела бошлайди. Тухумдон эса янги тухум ҳужайра етиштиришга киришади. Тухумдонларда тухум ҳужайра фолликула деб номланувчи ичи суюқликдан иборат шиллиқ тузилма ичида жойлашади. Бу фолликула овуляция пайтида 18-20 мм ўлчамларгача катталашади ва гормон миқдори ортиши билан одатда ҳайз цикли ўртасида энг заиф жойидан ёрилади ва тухум ҳужайрани ўзидан чиқариб юборади. Бу тухум ҳужайрадан бўшаган фолликула кейинчалик сариқ танага айланиб, ҳомиладорликни қўллаб-қувватлаш учун прогестерон гормони ишлаб чиқаришда давом этади. Баъзи ҳолатларда фолликула ёрилмай қолади ва ортиқча катталашиб кистага айланиши мумкин. Тухумдон кистаси – ичи суюқлик ёки ярим суюқ бўлган, атрофдаги тўқималардан ажралган қобиқли ҳосила (пуфакча)дир. Бу ҳосилаларнинг аксарияти катталашган тақдирда ҳам ҳайз келиши билан тушиб кетади. Баъзилари эса ҳайз билан тушиб кетмай тана ичида қолиб катталашади ва ҳайз циклининг бузилишига олиб келишидан уни билиш мумкин бўлади. Айримлари эса бирор бир аломатсиз бўлиб, гоҳида муолажа пайтида борлиги қайд этилади. Ашу / Түсініктеме

2020-09-20 19:01:01 ​#маълумот_учун

КИСТАЛАР

Бугунги кунда аёлларимизда, хаттоки к,изларимизда хам учраётган у'симталар хакида гаплашамиз.
Бу у'симталар миома ва кисталар.

Киста су'зи грекчада "пуффакча" деган маънони билдиради. Ана энди у'зингиздаги кистани суюк,лик ту'ла пуфакча ку'ринишида тасаввур к,илинг.

Бу кисталарни келтириб чик,арувчи сабаблар:

*гормонал у'згаришлар (эрта хайз ку'риш, фолекуляларни етилишини ва овуляцияни бузувчи процеслар)

*тухумдонлардаги шамоллашлар

*гипотироз (к,ал,консимон безининг ишлаш фаолияти камайиши)

*эндокринологик касалликлар

*жаррохлик амалиёти (аборт)

Кисталар орасида кенг тарк,алгани лютеиновая ва фолликуляр кисталар.
Фолекулалар физиолагик кайта тикланишдан у'та олмай к,андайдир сабабга ку'ра ёрила олмайди.

Натижада фолекулалар у'сишда давом этади ва суюк,лик ту'лган кисталарга айланади.

Кисталарни асоратлари: баъзи кисталар у'зи су'рилиб кетиши мумкин, баъзилари давомий даволанишни талаб этади, ог'иррок, холларда эса жаррохлик амалиётига эхтиёж ортади. Агар бу касалликка жиддийрок к,арамасак кисталар муайян кучли хавфларни, айник,са ракни юк,ори даражада у'сиши, ёмон ок,ибатли ва эндометриод кисталарни юзага келтиради. Бу холат аёлларда бефарзандликка сабаб бу'лади. Хаттоки ту'лик, даволанмаса тухумдонлардаги кисталарни ривожланиши онадаги экстагеннал орк,али она корнидаги болага салбий таъсир к,илиши мумкин.

Вижин махсулотлари ёрдамида кисталардан самарали даволанса булади;
*нутримакс
*антиокс
* детокс
* пакс

Бу юкорида айтиб у'тилган махсулотлардан ташкари махсус аёллар комплексини хам тавсия к,илинади(организм холатига караб) Ашу / Түсініктеме

2020-09-20 19:01:01 Uy sharoitida progesteron yetishmovchiligini qanday aniqlasa bo'ladi?

Hayz sikli necha kun bo'lishidan qat'iy nazar ovulyasiyadan so'ng bo'ladigan lyutein (progesteron ishlab chiqariladigan) davr 12-14 kun davom etishi kerak.

Hayz sikli hammada har xil bo'lishiga follikulyar davr - hayz siklining birinchi davri sababchidir.

Masalan, 25 kunlik hayz siklida follikulyar davr o'rtacha 10 kun davom etib, 11 kun ovulyasiya davri va 12 kundan 25 kunga qadar (13 kun) lyutein davrga to'g'ri keladi. Agar hayz sikli 35 kunlik bo'lsa, u holda follikulyar davr hayz siklining 20-kunigacha cho'zilib, 21 kun ovulyasiya va 22 kundan 35 kunga qadar (13 kun) lyutein davr bo'ladi. Bu normada.

Demak, agar ayol ovulyasiya kunini aniqlay olsa, lyutein davrini topish oson bo'ladi. Ovulyasiya sodir bo'lgan kundan boshlab keyingi hayzsiklining birinchi kuniga qadar bo'lgan davr lyutein (progesteron ishlab chiqariladigan) davr hisoblanadi. Mana shu davr 12-14 kundan kam bo'lmasligi lozim. Aks holda, homilador bo'lish yoki homilani ushlab qolish qiyin bo'ladi. Buning uchun ginekolog-endokrinolog tavsiyasiga binoan, qo'shimcha progesteron dori-vositasini qo'llash talab etiladi. Ашу / Түсініктеме

2020-09-20 19:01:01 Ашу / Түсініктеме